Month: Հոկտեմբերի 2021

Առաջադրանք 1

Առաջադրանք 1

Եգիպտոս/պատմել/

1.Հին Եգիպտոսի աշխարհագրական դիրքը , 21-րդ դարում այդ տարածքում ինչ պետություն է ձևավորվել/ պատասխանիր այս հարցին՝ օգտվելով քարտեզից/:/Google maps,  Google Eart ծրագրերով ճամփորդել /

Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետությունն է ձևավորվել:

2.Համեմատիր/15-20 նախադասությամբ/Հին եգիպտական մայրաքաղաք Մեմֆիսը և 21-րդ դարի Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետության մայրաքաղաք Կահիրեն:

Մեմֆիս-Մենֆիսը Եգիպտոսի առաջին մայրաքաղաքն էր՝ կառուցված Նեղոսի ձախ ափին։  Մոտ մ.թ.ա. 3150 թվականին վաղ դինաստիական շրջանի առաջին փարավոններից մեկը Մեմֆիսը մայրաքաղաք հիմնելու միջոցով կարողանում էր հսկել դելտայի տարածաշրջանի բերրի տարածքները, գյուղատնտեսությանը: Այն եղել է Եգիպտոսի կրոնական, մշակութային և արհեստագործական կենտրոն։ Մեմֆիսում պահպանվել են Պտահ աստծո տաճարի մնացորդները, սֆինքս Ռամզես երկրորդի երկու կոթողը։ Այն իր դիրքի պատճառով գրավիչ էր բոլոր փարավոնների համար։ Մեմֆիսը ժամանակին հայտնի է եղել արձանների, տաճարներ և իր շուրջը փռված բուրգերի բազմությամբ։ Այժմ պահպանված բուրգերն ու սֆինքսը գտնվում են Գիզայի տարածքում։

Կահիրե-Կահիրեն Աֆրիկայի ու արաբական աշխարհի խոշորագույն քաղաքն է։ Բուն քաղաքի բնակչությունն ավելի քան 7 մլն է։ Այն գտնվում է Նեղոսի ափին ու կղզիների վրա՝ դելտայից քիչ հարավ։ Կահիրեն Եգիպտոսի խոշորագույն արդյունաբերական կենտրոններից է։ Արդյունաբերությունը բազմաճյուղ է, սակայն առաջատարներն են մեքենաշինությունը, քիմիականն ու սննդի արդյունաբերությունը:

3.Ովքեր էին փարավոնները:

Եգիպտոսի հզոր արքաներից Ռամզես Երկրորդ/գրավոր փոքրիկ հետազոտություն անցկացրու անդրադառնալով  նշված կետերին, նյութդ պետք է ունենա նախաբան, ընթացք, վերջաբան, վերջաբանը ամփոփիր քո  կարծիքը հայտնելով տվյալ արքայի մասին/,

• Գահ բարձրանալը,
• արշավանքները,
• հաշտության պայմանագիրը-«Հավերժ բարեկամներ»
• մշակույթը
• ուսումնասիրել ստորև աղբյուրներից մեկը, պատմել նոր բացահայտումների մասին

Ռամզես Երկրորդ

Ռամզես II^[1][2]– Հին Եգիպտոսի XIX դինաստիայի 3-րդ փարավոն, կառավարել է մոտավորապես մ․թ․ա․ 1279-1213 թթ․։ Հաճախ հիշատակվում է որպես Հին Եգիպտոսի մեծագույն, ամենահզոր և առավել նշանավոր փարավոն:Ռամզես II-ը գահ բարձրացավ, երբ մոտ քսան տարեկան էր:

Հաղթանակ նուբիացիների և լիբիացիների նկատմամբ

Փարավոնը անձամբ է մասնակցել Նուբիայի ապստամբությունը ճնշելու համար մղվող պայքարին։ Այս արշավանքի ընթացքում, ընդամենը մեկ, նոսր բնակեցված շրջանում 7000 մարդ է զոհվել։

Պայքար Շերդանի ծովահենների դեմ

Ավելի ուշ, կառավարման 2-րդ տարում, Ռամզես II-ը հաղթանակ է տանում Շերդանի ծովահենների նկատմամբ:

Պատերազմ Խեթերի դեմ. առաջին արշավը

Ամրապնդելով պետության հիմքերը, Ռամզես II-ը սկսում է պատրաստվել Խեթերի դեմ պատերազմին։ Կառավարման 4-րդ տարում, ձեռնարկում է առաջին արշավը Հարավարևմտյան Ասիա` Փյունիկիայի և Պաղեստինի ուղղությամբ: Այս արշավի արդյունքում Ռամզես II-ը գրավում է Բեյ­րութը:

Եգիպտոսը և Խեթական տերությունը Շուրջ երկու դար անհաշտ թշնամիներ էին:Ք. ա. 1274 թ. Ասորիքում նրանց միջև տեղի ունեցավ խոշոր ճակատամարտ, սակայնկողմերից ոչ մեկը չկարողացավ վճռական հաջողության: Ըստ պայմանագրի բոլոր վիճերի հարցերը պետք է լուծվեին խաղաղ բանակցությունների ճանապարհով:Եթե որևէ թշնամի սպառնար դաշնակիցներից մեկին, մյուսը պարտավոր էր նարան անմիջավես օգնել զորքով: Արքայի անունը Խաթթուսիլիս էր: «Եթե որևէ մեկը որպես թշնամի գա Խաթթի դեմ, և Խաթթուսիլիսը ՝ մեծ արքան Խաթթի արքան, գրի ինձ ՝«արի՝ ինձ մօտ օգնության ՝ նրա դեմ», ապա Ռազմեսը պիտի ուղարկի իր հետևակ զորքը և մարտակառքերը, և նրանք կհաղթեն այդ թշնամուն և վրեժ կլուծեն Խաթթի համար»:

Իմ կարծիքով Ռամզես 2-րդ փարավոնը շատ հզոր փարավոն է եղել, քանի որ կարողացել է իշխել մոտ 66 տարի: Նա շատ պատերազմներ է հաղթել, երկիրը մեծացրել է, շենացրել է: Ռամզես 2-րդ եղել է նաև խեացի առաջնորդ, քանի որ նա Եգիպտոսի դարավոր թշնամու՛ Խեթական պետոպթյան հետ կնքեց պայմանագիր և նրանք դարձան դաշնակիցներ: Ռամզես 2-րդ ին նաև համարում են Ռամզես շինարար:

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Ապրանքի գինը 5600 դրամ էր։ Այդ գինը նախ բարձրացավ 10%­ով, ապա իջավ նույնքան տոկոսով։ Նախնական գնի համեմատ ավելի թա՞նկ, թե՞ ավելի էժան դարձավ ապրանքը։

5600։100×10=560

5600+560=6160

6160:100×10=616

6160-616=5544

2) Քարտեզի վրա երկու քաղաքների հեռավորությունը հավասար է
7 3/5 սմ­-ի։ Ինչի՞ է հավասար քաղաքների իրական հեռավորու­թյունը, եթե քարտեզի մասշտաբը 1 ։ 1000000 է։

7 3/5=38/5

3)8/5×100000=3800000/5=7600000սմ

3) 6 3/7 ,15 2/3,27 3/8 խառը թվերը ներկայացրե՛ք բնական թվի և կանոնավոր կոտորակի տարբերության տեսքով։

6 +3/7=6 3/7

15+ 2/3=15 2/3

27+ 3/8=27 3/8

Առաջադրանքներ (տանը)

4) Շախմատային մրցաշարում 120 խաղերից 42-­ն ավարտվել են ոչ-­ոքի արդյունքով։ Ոչ­ոքիների քանակը խաղերի ընդհանուր քա­նակի քանի՞ տոկոսն է։

42\1։6\5=42\1×5/6=210/6=35

5) Վերցված է մի բնական թիվ։ Եթե նրան գումարենք 15 և ստացված
գումարը բազմապատկենք 4-­ով, ապա կստացվի 80։ Ո՞րն է այդ թիվը։

80:4=20

20-15=5

6) Առաջին տրակտորը կարող է վարել դաշտը 15 օրում, իսկ
երկրորդը՝ 10 օրում։ Միասին աշխատելով՝ տրակտորները քանի՞ օրում կարող են վարել դաշտը։

10+15:2=25/2

25/2=12 1/2

7) Որո՞նք են Ֆիբոնաչիի թվերը,հավաքել տեղեկություն Ֆիբոնաչիի և նրա անունը կրող թվերի մասին:

Այս թվերը ներկայացրեց 1202 թվականին Լեոնարդո Ֆիբոնաչչին, ով հայտնի է նաև որպես «Լեոնարդո Պիզացի»։ Սակայն հենց 19-րդ դարի մաթեմատիկոս Լուկասի «Ֆիբոնաչչիի թվերը» դարձավ համընդհանուր օգտագործելի։ Այնուամենայնիվ այդ թվերը հիշատակվել են ավելի վաղ՝ 1135 թվականին Գոպալան և Խեմաչանդրան `1150 թվականին։

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1)​ ​Բերե՛ք ​համաչափ ​պատկերների ​մի ​քանի ​օրինակներ։

Շրջան, եռանկյուն, քառակուսի, կանոնավոր քառանկյուն և այլն։

2)​ ​Շրջանի ​համաչափության ​առա՞նցքն ​է ​արդյոք ​նրա ​տրամագիծը։

Այո։

3)​ ​Քանի՞ ​համաչափության ​առանցք ​ունի ​քառակուսին:

4։

Լրացուցիչ(տանը)

4) Գտի՛ր քո անվան համաչափության առանցքները թիվը:

HARUT-4 առանցք

H-2

A-1

U-1

T-1

5) Ո՞ր թվանշանն է, որն ունի անվերջ թվով համաչափության առանցքներ:

0

6)Գտիր, թե որ պետության դրոշն է, և քանի համաափության առանցք ունի

Իսլանդիա-1առանցք

Իտալիա-4առանցք

Շվեցարիա-4առանցք

Մագեդոնյա-4առանցք

Նորվեգիա-1առանցք

Անգլիա-4առանցք

Ուկրաինա-2առանցք

Կիրիբատտի-1առանցք

Միգրոնեզիա-2առանցք

7) Քանի՞ տոկոսն է.

ա) 50­ը 100­ի, գ) 125­ը 25­ի, ե) 300­ը 30­ի,

բ) 15­ը 75­ի, դ) 40­ը 250­ի, զ) 900­ը 15­ի։

ա)հենց 50%

բ)20%

գ)500%

դ)16%

ե)1000%

զ)6000%

Առիւծ եւ աղուէս

Առիւծ մի կորիւն ծնաւ, եւ ժողովեցան կենդանիքն ի տես եւ յուրախութիւն: Գայ աղուէսն ի մէջ բազմամբոխին եւ մեծահանդիսիւ նախատեաց զառիւծն յատեանն բարձր ձայնիւ եւ անարգեաց, թէ`

 — Ա՞յդ է քո կարողութիւնդ, զի մի՛ կորիւն ծնանիս եւ ոչ բազում:

Պատասխանի ետ առիւծն հանդարտաբար եւ ասէ.

 — Այո՛, մի՛ կորիւն ծնանիմ, բայց առիւծ ծնանիմ եւ ոչ աղուէս քան զքեզ:

ԱՇԽԱՐՀԱԲԱՐ.

Մի առյուծ կորյուն ծնեց։ Հավաքվեցին կենդանիները՝ կորյունին տեսնելու և ուրախանալու։ Աղվեսը եկավ և հանդեսի ժամանակ, բազմության մեջ, առյուծին նախատեց բարձրաձայն ու անարգեց, թե ա՞յդ է քո զորությունը, որ ծնում ես միայն մի կորյուն և ոչ բազմաթիվ։

Առյուծը հանդարտաբար պատասխանեց.

— Այո՛, ես ծնում եմ մի կորյուն, բայց առյուծ եմ ծնում և ոչ քեզ նման աղվես։

Բառարան

Ի տես եւ յուրախութիւն — տեսնելու և ուրախանալու

գայ — գալիս է

ի մէջ բազմամբոխին — բազմամբոխի (հավաքվածների մեջ)

մեծահանդիսիւ — այստեղ` հանդիսականների ներկայությամբ

զառիւծն — առյուծին

ծնանիս — ծնում ես

պատասխանի ետ — պատասխան տվեց, պատասխանեց

ասէ — ասում է

ծնանիմ — ծնում եմ

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Ճիշտ կարդա այս բառերը.

Զքեզ, առիւծ, կորիւն, կարողութիւն, յուրախութիւն, յատեանն, գայ, աղուէս, նախատեաց, անարգեաց:

2.Այս բառերն ու բառակապակցություններն աշխարհաբար դարձրու.

կենդանիքն, ծնաւ, ժողովեցան, նախատեաց, անարգեաց, բարձր ձայնիւ, ոչ աղուէս քան զքեզ:

կենդանիները, ծնավ, հավաքվեցին, նախատեց, անարգեց, բարձրաձայն, ոչ քեզ նման աղվես։

3.Գրաբար դարձրու առակի համառոտ փոխադրությունը.

Առյուծը մի կորյուն ծնեց, և աղվեսը նախատեց նրան (զնա), որ մի՛ կորյուն է ծնում և ոչ բազում: Իսկ առյուծը պատասխանեց.

— Մի կորիւն եմ ծնում, բայց առիւծ:

Առիւծ մի կորիւն ծնաւ, եւ աղուէսը նախատեաց  զնա, մի՛ կորիւն ծնանիմ եւ ոչ բազում։Իսկ առիւծը  պատասխանեց․

 — Մի՛ կորիւն ծնանիմ, բայց առիւծ։                                                

4.Ի՞նչ է ցույց տալիս առակը:

5.Նույն բովանդակությամբ մի պատմություն գրիր, որի հերոսները մարդիկ են:

Տնայի 1

1. Բլոգումդ մի քանի նախադասությամբ ներկայացրու՛, թե ի՞նչ սովոճրեցիր և պատրաստվի՛ր բանավոր քննարկման:

Մոլորակը ջերմություն է ստանում արևից այդ ջերմության մի մասը ետ է վերադարնու տիեզերք։Մեր մոլորակը պատված է մտնոլորտանի շերտով, որը տույլ չի տալիս, որ արևի ամբողջ տաքությունը բարձրանա տիեզերք։ Առանց ջերմոցային էֆեկտի, կյանքն այսօր գոյություն չէր ունենա, սակայն ամեն բան պետք է լինի հավասարակշռված:

Մթնոլորտային շերտում կան գազեր որոնք կոչվում են ջերմոցաին գազեր, որովհետև մոլորակի համար ջերմոցի դեր են կատարում, պահում են ջերմաստիճանը կայուն և ապահովում կյանքը մոլորակի վրա:

Մարդկանց կողմից արտադրված աղտոտումը նպաստում է ջերմոցային գազերի լրացուցիչ քանակություններին ՝ խախտելով բնական դինամիկ հավասարակշռությունը: Սա լուրջ հետևանքներ է թողնում մոլորակային ջերմային հավասարակշռության և իր հերթին Երկրի վրա կյանքի համար:

Դասարանական 1

Մեխանիկական շարժում, արագություն

1. Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը:

Մեխանիկական շարժումը ինչ-որ ժամանակում մարմնի դիրքի փոփոխությունն է ուրիշ մարմնի նկատմամբ:

2. Ինչի՞ նկատմամբ է շարժվում գետում լողացող ձուկը:

Գետում լողացող ձուկը շարժվում է ափի նկատմամբ:

3. Ինչո՞վ են իրարից տարբերվում շարժումները:

Շարժումները իրարից տարբերվում են նրանով, որ նրանք լինում են արագ, դանդաղ, ուղիղ, կոր, անհավասարաչափ և հավասարաչափ:

4. Ի՞նչ է ցույց տալիս արագությունը: Ի՞նչ միավորներով է այն չափվում:

Արագությունը ցուց է տալիս, թե տվյալ մարմինը ինչ ժամանակում որքան ճանապարհ է անցնում: Արագությունը չափվում է V (միջին արագությունը), S (ճանապարհը) և t (ժամանակը) բանաձևերով:

Տնային 1

Սովորե՛լ

Դիտե՛լ  վիդեոնյութը,թարգմանել, փորձել շարադրել միտքը մի քանի նախադասությամբ։

Պատասխանե՛լ հարցերին

Պինդ վառելանյութի այրումից ստացվում են մեծ քանակությամբ մոխիր և այլ թափոններ։ Այդ պատճառով առավել նպատակահարմար է գազային վառելանյութի օգտագործումը:

2. Վառելանյութն այրելիս պետք է այնպես անել, որ վառարան մտնող օդը լինի այնքան, որքան անհրաժեշտ է այրման համար։ Ինչո՞ւ:

Քանի որ օդի ավելցուկի դեպքում ունենում ենք ջերմության կորուստ՝ օդի ավելորդ քանակ տաքացնելու պատճառով։

Դասարանական .

Հարցեր.

Քիմիական նյութերի ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա

1. Հողի ու ջրի, թռչունների ու ձկների, վայրի գազանների պահպանման համար ի՞նչ միջոցներ են ձեռնարկվում։

Մարդը ստեղծում է անտառներ, կանաչ պուրակներ և արգելոցներ։

1. Որո՞նք են թթվային անձրեւների առաջացման պատճառները, եւ ի՞նչ հե­տեւանքներ կարող են դրանք ունենալ։

Օքսիդները խառնվելով ջրին առաջացնում են թթուներ ՝ ծծմբական թթու, ազոտական թթու և այլն։Այդ թթուները երկնքեց եկող անձրևի հետ խառնվում են և առաջանում են թթվային անձրևներ, որոնք թափվում են երկրագնդի մակերևույթի վրա։Թթվային անձրևները շատ վտանգավոր են շրջակա միջավայրի համար։Դրանք կարող են քայքայել հողը, շինությունները, հուշարձանները։

1. Ինչո՞ւ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը։

Այն չի կարելի այրել, քանի որ աղբի այրումից առաջանում են թունավոր նյութեր։

Առաջադրանքներ դասարանում.

1) Համեմատե՛ք.

ա) 16-ի 37 %-ը = 37-ի 16 %-ը,

բ) 72-ի 94 %-ը = 94-ի 72 %-ը,

գ) 88-ի 56 %-ը = 56-ի 88 %-ը։

2) Համաձուլվածքը բաղկացած է 25 % կապարից և 75 % երկաթից։

Քանի՞ կիլոգրամ կապար և քանի՞ կիլոգրամ երկաթ պետք է վերցնել 15 կգ այդպիսի համաձուլվածք ստանալու համար։

15×25/100=15/4 (կգ. կապար)

15×75/100=45/4 (կգ. երկաթ)

3) Կռահե՛ք քառակուսու կողմի երկարությունը, եթե նրա մակերեսն է`

ա) 36 սմ²

36/4=6×6(սմ)

բ) 64 սմ²

64/4=16(սմ)

գ) 1 սմ²

1/4(սմ)

դ) 25 մմ²

25/4 (մմ)

ե) 49 մմ²:

49/4 (մմ)

4) Ժամացույցի րոպեի սլաքը 1 ժամում պտտվում է 360⁰­ով։ Քանի՞

աստիճանով կպտտվի րոպեի սլաքը 5 րոպեում, 10 րոպեում, 15

րոպեում, 20 րոպեում։ Կազմե՛ք անցած ժամանակի և րոպեի

սլաքի պտտվելու անկյան մեծության միջև կախման աղյուսակը։

Ինչպիսի՞ կախում ստացվեց։

1րոպեում — 360/60=6^o

5րոպեում – 5×6=30^o

10րոպեում – 10×6=60^o

15րեպեում – 15×6=90^o

20րոպեում – 20×6=120^o

Լրացուցիչ(տանը)

5) Բանվորը պիտի պատրաստեր 80 մանրակ։ Հերթափոխի վերջում նա նախատեսված աշխատանքը կատարել էր 130 %­ով։ Քանի՞ մանրակ էր պատրաստել բանվորը։

Լուծում

80:100×130=104

Պատ.՝ 104 մանրակ

6) Դպրոցում կա 480 աշակերտ։ Նրանց 35 %­ը մասնակցել է մարզա­կան մրցումներին։ Աղջիկները մրցումների մասնակիցների 25 %­-ն են։ Քանի՞ աղջիկ է մասնակցել մրցումներին։

Լուծում

1. 480:100×35=168
2. 168:100×25=42

Պատ.՝ 42 աղջիկ

7) Շոգենավը գետի հոսանքին հակառակ ուղղությամբ լողալիս 144 կմ­ն անցնում է 8 ժամում: Որքա՞ն է շոգենավի արագությունը չհոսող ջրում, եթե լաստը այդ նույն ճանապարհն անցնում է 36 ժամում:

Լուծում

1. 144:8=18
2. 144:36=4
3. 18+4=22

Պատ.՝ 22 կմ/ժ

1. Բնապահպանական տեսակետից վառելիքի ո՞ր տեսակներն են առավել
նախընտրելի։

Պինդ վառելանյութի այրումից ստացվում են մեծ քանակությամբ մոխիր և այլթափոններ։

Այդ պատճառով առավել նպատակահարմար է գազային վառելանյութիօգտագործումը:

2. Վառելանյութն այրելիս պետք է այնպես անել, որ վառարան մտնող օդը լինի այնքան, որքան անհրաժեշտ է այրման համար։ Ինչո՞ւ:

Որովհետև այրմանը որոշակի օդ է պետք։