Month: Փետրվարի 2022

Համեմատել Արտավազդ Բ-ի և Արտաշես Բ-ի գործունեությունը

Արտավազդ II

• կառավարման թվականները

Արտավազդ 2-ը կառավարել է Ք. ա. 55-34 թթ.

• արտաքին քաղաքականությունը

Կրասոսի արշավանքը՝

Ք. ա. 54 թ. Հռոմը Կրասոսի գլխավորությամ Արտավազդից պահանջեց օգբնական զորք Պարթևստանի դեմ պատերազմ սիսելու համար: Բայց Արտավազդը մերժեց նրա պահանջը:Ք. ա. 53 թ. Խառանի դաշտավայրում Հռոմը պարտության մատնվեց: Մինչ այդ Պարթևստանի Օրոդես 2-ը մեկնեց Հայաստան և Արտավազդի հետ կնքեցին բարեկամական դաշինք:

Հռոմեական նոր արշավանքները՝

Երբ Պարթևստանում գահը գրավեց Հրահատը Արտավազդ 2-ը իր հարաբերությունները պարթևստանի հետ խզեց: Ք. ա. 36 թ.Անտոնիոսը հռոմից արշավեց Պարթևստանը գրավելու համար, իսկ Հայաստանը օգնեց նրան, բայց Անտոնիոսը պարտության մատնվեց: Ք. ա. 34 թ. Անտոնիոսը անակնկալ ներխուժեց Հայաստան: Ատավազդը ձեռփկալվեց և տարվեց եգիպտոս, և այնտեղ կնոջ հետ մահապատժի ենթարկվեց, իսկ նրա որդիները ուղարկվեցին Հռոմ պատանդ:

Արտաշես II

• կառավարման թվականները

Ատաշես 2-ը կառավարել է Ք. ա. 30-20 թթ.:

• ներքին քաղաքականությունը

Արտաշես 2-ը, օգտվելով տասնամյա խաղաղության ժամանակամիջոցից՝ շենացրեց ու կրկին հզորացրեց երկիրը:

• արտաքին քաղաքականությունը

Արտաշես թ-ը Ք. ա. 30 թ. իր զորքով վերադառնալով պարթևստանից ազատագրեց Հայաստանը: Նա ջախջախեց հռոմի դաշնակից Ատրպատականի արքային և նրա երկիրը միացրեց իր պետությանը:

Պատմել/գրավոր/ Արտաշեսյան վերջին արքաների մասին:

Գահին նստեց Տիգրան-3-ը Ք. ա. 20-ից մինչև Ք. ա. 8 թվականը:Տիգրան 3-ի մահից հետ գահ բարձրացավ նրա որդի Տիգրան 4-ը: Հռոմեացիները չհաշտվելով Հայաստանում իրենց ազդեցության կորստի հետ ուժ գահ բարձրացրեցին Արտավազդի ամենափոքր որդուն՝ Արտավազդ 3-ին, որը 29 տարի ապրել էր Հռոմում և դարձել էր շատ հռոմեասեր:Այդ պատճառով Հայերը չհաշտվեցին նրա հետ և կրկին գահ բարձրացրեցին Տիգրան 4-ին: Ք. հ. 1 թվականին հյուսիսային լեռնականների դեմ պատերազմում զոհվեց Տիգրան 4-ը, և այդպես ավարտվեց Արտաշեսյանների Արքայատոհմը:

Ներկայացնել Արտաշեսյան արքայատոհմի կործանման պատճառները:

Հռոմեացիները անընդհատ միջամտում էին Հայոց ներքին գործերին: Օրինակ՝

1. 20 թ. հռոմեացիները կազմակերպեցին Արտաշես 2-ի սպանությունը: Արտաշիսյան Հայաստանը զրկվեց իր վերջին հզոր տիրակալից, որը շատ բան արեց վերականգնելու համար Հայոց թագավորության երբեմնի հզորությունը:
2. Հռոմեացիները գահընկեց են անում Տիգրան 4-ին և թագավոր են հռչակում նրա հորեղբայր Արտավազդ 3-ին (Ք. ա. 5-2): 25 տարի Հռոմում ապրած և հայ իրականությունից խորթացած այս թագավորը Հայաստանը կառավարում է հռոմեական օրենքներով և անզուսպ թալանում պետական գանձարանը:

Սովորել

Լույսի աղբյուրներ,լույսի ուղղագիծ տարածումը: Արեգակի և Լուսնի խավարումները:

• Ի՞նչու ենք Արեգակը և աստղերը համարվում լույսի բնական,իսկ մոմը և էլեկտրական լամպը՝ արհեստական աղբյուրներ:

Արեգակը և աստղերը համարվում են լույսի բնական աղբյուրներ, որովետև նրանք ստեղծվել են բնության կողմից, այսինքն բնության մասնիկներն են, իսկ մոմը և էլեկտրական լամպը համարվում են լույսի արհեստական աղբյուրներ, քանի որ ստեղծվել են մարդու կողմից։

• ի՞նչ երևույթներ են հաստատում համասեռ միջավայրում լույսի ուղղագիծ տարածումը:

Լույսի ուղագիծ տարծմամբ են բացատրվում ստվերների առաջացումը պատկերների առաջացումը մթնախցիկում Արեգակի, Լուսնի խավարաումները և այլ երևույթներ

• Ի՞նչ կկատարվեր, եթե լույսի ճառագայթները շրջանցեին իրենց ճանապարհին եղած անթափանց արգելքները:

Եթե լույսի ճառագայթները շրջանցեն իրենց ճանապարհին եղած անթափանց արգելքները ապա թափանցիկ համասեռ միջավայրում լույսը կտարացվի ուղագիծ։

• Օգտվելով վերևում նշված նկարից՝ բացատրե՛ք Լուսնի լրիվ և մասնակի խավարումները:

Երբ լուսինը գտնվում է Արեգակի և Երկրի մեջտեղում, Երկրի ստվերն ընկնում է լուսնի վրա և տեղի է ունենում Լուսնի լրիվ և մասնակի խավարում։

Տնային առաջադրանք։

• Ինքնուրույն լույս արձակող մարմիներն անվանում են լույսի աղբյուրներ ։
• Մարդը ի՞նչ լույսի աղբյուրներ է ստեղծել։

Մարդը ստեղծել է լույսի արհեստական աղբյուրներ։

• Ո՞ր դեպքում է դիտվում Արեգակի խավա֊րումը։

Երբ Լուսինը հայտնվում է Արեգակի և երկրի միջև, լրիվ կամ մասնակի չափով ծածկում է Արեգակի տեսանելի սկավառակը, Լուսնի կոնաձև ստվերն ընկնում է Երկրի վրա և Երկրի մակերևույթի՛ լռիվ ստվերի սահմաներում հայտնված մասերից դիտվում է Արեգակի լռիվ խավարում։

• Լուսինը ինչպիսի՞ մարմին է։

Լուսինը սեփական լույսից զուրկ անթափանց մարմին է

• Ի՞նչպես են տարածվում լույսի փնջերը։

Լույսի ճառգայթների նեղ փնջեր կարելի է ստանալ լույսի աղբյուրի դիմաց դնելով փոքր անցք ունեցող անթափանց պաստառ։

Դասարանում

Խնդիր 1: 65 մարզիկներից բաղկացած թիմը ժամանում է հյուրանոց: Հյուրանոցում կան միայն 3 և 4 տեղանոց համարներ: Ամենաքիչը քանի՞ սենյակ պետք է վերցնել, մարզիկներին տեղավորելու համար (սենյակները պետք է ամբողջությամբ զբաղեցվեն):

Խնդիր 2: Ծղրիդը գծի երկայնքով կարող է կատարել փոքր թռիչք՝ 50սմ երկարությամբ և մեծ թռիչք՝ 80սմ երկարությամբ: Ամենաքիչը քանի՞ քայլի օգնությամբ ծղրիդը կարող է իր սկզբնական դիրքից հեռանալ ճիշտ  1մ 70սմ:

Խնդիր 3: Ձիարշավարանում վազքը սկսում են 4 ձիեր: Առաջին ձին մեկ շրջանը վազում է 10 րոպեում, երկրորդ ձին՝ 12 րոպեում, երրորդ ձին՝ 15 րոպեում, իսկ չորրորդ ձին՝ 20 րոպեում: Վազքը սկսելուց որոշ ժամանակ անց բոլոր ձիերը միասին հայտնվեցին սկզբնակետում: Պարզել, թե այդ ժամանակի ընթացքում քանի՞ շրջան պտտվեցին բոլոր ձիերը միասին:

Տանը

Խնդիր 4: 18 հատ քարտերից յուրաքանչյուրի վրա գրված է 4 կամ 5 թիվը: Հայտնի է, որ բոլոր քարտերի վրա գրված թվերի գումարը բաժանվում է 17-ի: Քարտերից քանիսի՞ վրա է գրված 4 թիվը:

Խնդիր 5: Գտնել ամենափոքր բնական թիվը, որի թվանշանների արտադրյալը հավասար է 420:

Խնդիր 6: 4373 և 826 թվերը նույն թվի բաժանելիս համապատասխանաբար ստացվում են 8 և 7 մնացորդներ: Ի՞նչ թվի էին բաժանել:

Գարուն է արդեն, եղանակները բացվել են, օրերը սկսել են տաքանալ։Մենք բոլորս երևի սիրում ենք գարունը, օրինակ իմ համար գարունը ամենապայծառ և ամենագեղեցիկ եղանակներից մեկն է։ Ընդհանրապես ես այս տարվա եղանակի ժամանակ շատ եմ տնից դուրս գալիս և բնությունը վայելում, չէ որ գարնանը բոլոր ծաղիկներն են արթնանում։Երբ ձյունը հալվում է, հայտնվում են առաջին ձնաբուքերը, ծառերի առաջին փնջերը , թվում է, թե ամբողջ աշխարհը երիտասարդանում է: Անհնար է ուրախանալ առաջին տերևավոր տերևների վրա, որոնք թռչում էին թռչունների մեջ , առաջին խոտը:

ԴԱՍ 4.

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Քառակուսու պարագիծը նրա կողմից մեծ է 96 սմ-ով։ Գտե՛ք

քառակուսու մակերեսը։

4x-96=x

4x-x=96

3x=96

x=32

2) Բրինձը պարունակում է 70 % օսլա, իսկ գարին՝ 60 %։ Որքա՞ն գարի պետք է վերցնել, որպեսզի ստացվի այնքան օսլա, ինչքան

ստացվում է 6 կգ բրնձից։

6կգ=6000գրամ

6000:100×70=4200 գրամ

4200:60=70 գրամ

70×40=2800 գրամ

3) Գտե՛ք գումարը.

ա) (–11) + (–2) + 6 + 5 + (–7)= -9

բ) 22 + (–14) + (–30) + (–15) + 19= -20

գ) 8 + 14 + (–21) + (–36) + (–1)= -36

դ) (–33) + 25 + (–40) + (–25) + 80= 23

Լրացուցիչ(տանը)

4) Համեմատության միջին անդամները 18-ը և 10-ն են։ Որո՞նք կարող

են լինել համեմատության եզրային անդամները։ Բերե՛ք օրինակներ:

x/18=10/x

60/18=10/3

9/18=10/20

6/18=10/30

5) Ո՞ր թիվը պետք է վերցնել որպես բաժանելի, որպեսզի ցանկացած

բաժանարարի դեպքում ստացվի միևնույն քանորդը։

0

6) Նավակը մի նավակայանից մյուսն է հասել կես ժամում՝

ընթանալով 1200 մ/ր արագությամբ։ Վերադառնալիս նա ծախսել

է 20 ր-ով ավելի։ Նավակի արագությունը վերադառնալիս

որքանո՞վ է փոքր եղել։

7) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.

ա) (35 – 17) – 20= -2

դ) (29 – 64) + 23= -12

է) (–39 –21) + 11= -49

բ) (–43 – 14) – 32= -89 

ե) (–30 – 21) + 56= 4

ը) (16 – 33) – 50= -67

գ) (–74 + 27) – 15= -62

զ) (81 – 45) – 60=-24

թ) (–18 + 6) – 39=-51