Արամազդի գլխավոր մեհյանը գտնվում էր Մեծ ՀայքիԲարձր ՀայքիԴարանաղյաց գավառում՝ Երզնկայի մոտ գտնվող Անի ամրոցում, ուր գտնվում էին նաև հայոց Արշակունի թագավորների դամբարաններն ու գանձերը։ Արտաշես Ա-ն հույների այդ ամենամեծ աստծո շքեղ կերպարանքը՝ «Օլիմպիական պատկերը», այսինքն՝ իր գերագույն գահի՝ Օլիմպոսի վրայից հսկաներին շանթահար անելիս քանդակված, իսկական արիությամբ իջեցրեց և ուղարկեց Հայաստան։ Նրա որդին՝ Տիգրանը, այն կանգնեցրեց Անիում, մինչդեռ մյուս աստվածներին սփռեց այլ տեղերում և քուրմերին էլ նշանակեց որպես իրենց դիցահոր պաշտամունքավար։ Արամազդին նվիրված տաճարներ եղել են ՎասպուրականիԱնձևացյաց գավառում։ Հայաստանում Արամազդի մեհյան այլևս ոչ մի վայրում չի հիշատակվում, բացառությամբ Արամազդի տան, որ գտնվում էր Պաշատ լեռան մոտ։
У меня много друзей, но хочу выделить Роберта, он мой лучший друг, потому что помогает мне во всех делах, понимает.Я очень ценю нашу компанию, я хотел бы, чтобы мы всегда были хорошими друзьями, потому что очень важно иметь такого друга, как он. Я также стремлюсь быть хорошим другом для всех своих друзей, потому что, чтобы иметь хорошего друга, вы должны сначала быть в состоянии быть хорошим другом сами.
1912թ. Թիֆլիս լույս տեսնող «Պատանի» ալմանախում տպագրվում է Չարենցի առաջին բանաստեղծությունը: Չարենցը շատ ընթերցասեր էր և օրվա մեծ մասը կարդում էր: Թեև Կարսը գավառական փոքր քաղաք էր, սակայն գրական-հասարակական կյանքը բավականին աշխույժ էր, որի վկայությունը գրախանութների, գրադարանների, տպարանների և զգալի թվով ուսումնական հաստատությունների առկայությունն էր: Ընկերներից մեկը մի հատկանշական դրվագ է հիշում Չարենցի մասին. «… Հայրը` Աբգար աղան, փող էր տվել, որ Եղիշեն կոշիկ առնի, իսկ որդին, առանց երկար-բարակ մտածելու, այդ գումարով գրքեր առած եկավ տուն:
— Տո, դու խելքդ հացի հետ ես կերե՞լ,— զայրացավ հայրը: — Բոբի՞կ պիտի ման գաս: Եղիշեն ձայն չհանեց, բայց հետո, երբ դուրս եկանք ու գնում էինք մեր տուն, ճանապաչհին ասաց. — Լավ է մարդ ոտքից բոբիկ լինի, քան թե` խելքից»:
Հրատարակչության բաժնի վարիչ Եղիշե Չարենցի աշխատասենյակ է մտնում մի գրող, թղթապանակը ձեռքին և կատակել ցանկանալով’ ասում է. — Մի՛ վախեցեք, մեջը ձեռագրեր չկան: — Բա ինչո՞ւ ես պտտեցնում այդ դատարկ թղթապանակը,- հարցնում է Չարենցը… — Պտտեցնում եմ, որովհետև մեջը լիքը հանճարեղ մտքեր կան,- շարունակում է կատակել գրողը: — Հանճարեղ մտքերը հանճարեղ գլուխներում են լինում, ոչ թե դատարկ թղթապանակներում,- պատասխանում է բանաստեղծը:
Չարենցը շատ խիստ էր կենցաղում,- պատմում է գրող Խաժակ Գյուլնազարյանը,- հրաման էր տվել, որ ճանճերը սենյակ չմտնեն, բայց ճանճերը կարդալ չգիտեին ու պատուհանից էին մտնում:
Ինչպե՞ս են սպանել Չարենցին… Փորձագետներից շատերը համոզված են, որ Չարենցի դեմ ծավալված պայքարի գլխավոր դերակատարը բանաստեղծ Գևորգ Աբովն է եղել: Նա Չարենցի մասին ասում էր. «Ընկերներ, մեզ բոլորիս համար պարզ է, որ Չարենցն ունեցել է նացիոնալիստական ռեակցիոն տրամադրություն, դա դաշնակցական կոնցեպցիա է»: Մնացածը հստակ է: Եղիշե Չարենցը պիտի դատապարտվեր կալանքի և մահվան: Այս ծանր ժամանակաշրջանում Ավետիք Իսահակյանն այցելում է Չարենցին և նրա տանն ականատես լինում շատ տխուր մի տեսարանի: Նրա ընտանիքի անդամները ծանր վիճակում էին, Չարենցը կտրված էր նյութական հատկացումներից, ինչի հետևանքով նրա կինն ու երեխաները կարիքի մեջ էին: Նման պայմաններում Չարենցը ստիպված էր վաճառել իր գրասեղանը, գրքերը և մի շարք իրեր: Չարենցն արտասվում էր…Անտանելի ցավերի պատճառով նա ստիպված էր ամեն օր դեղեր ընդունել: Նրա դեղերը վերջացել էին, ցավերից գալարվում էր: Կինը՝ Իզաբելլան, խնդրում է Իսահակյանին, որ այդ դեղերից հայթայթի: Իսահակյանը խոսք է տալիս և կատարում է իր խոստումը: Որքան էլ շատերին զարմանալի թվա, ըստ որոշ վկայությունների, այդ դեղ կոչվածը մորֆի էր: Ամենամեծ ցավը հենց այդ գրասեղանի վաճառքն էր, որի վրա ամեն օր Չարենցը գրում էր այն գործերը, որոնք պիտի դառնային հայ գրականության նշանավոր էջերը: Իր գործերի մեջ նա իր հոգին էր դրել, դրա համար էլ լաց եղավ, երբ ստիպված եղավ վաճառել այդ հասարակ, բայց և այնքան թանկ ու հարազատ իրը:1937թ.-ի հուլիսի 26-ին Չարենցին հանում են տնային կալանքից ու տանում բանտ: Նա մեղադրվում էր խորհրդային իշխանության դեմ պայքար մղելու համար: Բանտում էլ շարունակում էր ստեղծագործել: Իսկ նույն թվականի հոկտեմբերի 6-ին կնոջը գրում է. «Ամուր եղիր, հարազատս, եթե նույնիսկ փողոց գցեն: Չէ՞ որ միայն մենք չենք տառապում, այլ շատ շատերը»: Իզաբելան ԽՍՀՄ ժողկոմխորհի նախագահի տեղակալ Ա.Միկոյանին նամակ է գրում և խնդրում ազատել Չարենցին՝ հաշվի առնելով նրա անմեղությունն ու առողջական վիճակը: Ըստ որոշ տվյալների՝ Բերիայի վարձկան լրտեսների «թեթև ձեռքով» այդ նամակն անգամ հասցեատիրոջը չի հասել: Չարենցի օգտին գրված բոլոր նամակները հետագայում գտնում են Բերիայի գրասեղանի գզրոցում:Նույն թվականի նոյեմբերի 27-ին հաղորդվում է, որ Չարենցը մահացել է բանտում, որտեղ էլ դիահերձվել է: Սակայն դրանից մեկ ամիս առաջ նա Իսահակյանին գրում էր, որ հոգով պայծառ է ու առույգ: Եթե նա մահացել է նման հանգամանքներում, ապա ինչո՞ւ նրա մարմինն օրինավոր չհուղարկավորվեց, որևէ կոնկրետ տեղում չհանձնվեց հողին: Սա շատերին հիմք է տալիս կարծելու, որ նա նման հանգամանքներում չի մահացել: Չարենցի ծննդյան հարյուրամյակի առիթով «Մոլորակ» հանդեսում լույս է տեսնում մի հոդված «Ո՞վ սպանեց Եղիշե Չարենցին» խորագրով: Հոդվածում նկարագրվում է, որ Սամսոն Ստեփանյան անունով մի մարդ, ով գնդապետ էր և արժանացել էր Լենինի շքանշանի, եղել է Չարենցի դահիճներից մեկը: 1937թ.-ի նոյեմբերի 27-ի վաղ առավոտյան կոմիսար Մուղդուսի գլխավորությամբ, ով նաև կազմակերպել էր Վահան Թոթովենցի սպանությունը, Չարենցը հանվում է Երևանի իր բանտախցից և տեղավորվում մեքենայի մեջ: Մահմեդ անունով վարորդը վարում է մեքենան, որի մեջ էին Մուղդուսին, Չարենցը, Սամսոն Ստեփանյանը և մի բժիշկ:Գնում են դեպի Ֆանտան գյուղը: Ցուրտ էր, Չարենցը մրսում էր: Զգում էր, որ տանում են սպանելու: Մերժում է առաջարկված վերարկուն: Ֆանտանի կամրջի մոտ կանգնում են, իսկ ձորաբերանի մոտ գյուղացիներն արդեն փոս էին փորել, իբրև սյուն տեղադրելու նպատակով: Փոսի մոտ Մուղդուսին արձակում է հրամանը. «Սամսոն, վերջացրո՛ւ սրան»: Կրակում են Չարենցի ծոծրակին և գցում փոսի մեջ: Բժիշկը վկայում է, որ թեև մարմինը դեռ տաք է, բայց նա դադարել է շնչել: Հողով ծածկում են փոսը, հարթեցնում տեղը: Այս պատմությունը հետագայում՝ 1970թ.-ի սեպտեմբերի 3-ին, Սամսոն Ստեփանյանը պատմել է իր եղբոր դստերը և նրա ամուսնուն՝ Մայիս Հայրապետյանին: Վերջինս էլ այս վկայությունը հրատարակել է «Մոլորակ» հանդեսի 1997թ.-ի մարտի 18-ի համարում:
Ես գարունը սպասում էի հրաշալի ձևով և մտածում էի, որ գարունը գալու և մեզ բոլորիս ուրախացնելու է։ Երբ եկավ գարունը, ամեն ինչ փոխվեց, և բոլորը ուրախացան: Գարունը բոլորին բերում է խինդ ու ծիծաղ և բոլորս ուզում ենք ապրել և լավություն անել: Գարնանը, երբ դուրս ես գալիս բակ` զգում ես այդ ջերմությունը,տաքությունը,որը քեզ գարունն է պարգևում, և ուզում ես ամբողջ օրը դրսում անցկացնել, որովհետև քեզ այդ ամենը դուր է գալիս: Գարունը, երբ գալիս է, բոլորը ուրախանում են, մարդիկ սկսում են աշխատել, երեխաները բակում խաղում են, և ես համոզված եմ, որ բոլորը սիրում են գարունը:
It was Jimmy’s birthday, and he was five years old. He got quite a lot of nice birthday presents from his family, and one of them was a beautiful big drum. ‘Who gave him that thing?’ Jimmy’s father said when he saw it. ‘His grandfather did,’ answered Jimmy’s mother. ‘Oh,’ said his father. Of course, Jimmy liked his drum very much. He made a terrible noise with it, but his mother did not mind. His father was working during the day, and Jimmy was in bed when he got home in the evening, so he did not hear the noise. But one of the neighbours did not like the noise at all, so one morning a few days later, she took a sharp knife and went to Jimmy’s house while he was hitting his drum. She said to him, ‘Hullo, Jimmy. Do you know, there’s something very nice inside your drum. Here’s a knife. Open the drum and let’s find it.’
tasks
A. Answer these questions. 1. When did Jimmy get the drum? In his birthday
2. Whom did he get it from? From his grandfather
3. Why didn’t his father hear it?
4. Why did the neighbour really want Jimmy to cut the drum open? Because that drum was annoying him.
5. What did she say to Jimmy to make him cut it open? She said that in the drum is something very nice.
B. Write these sentences. Put one of these in each empty place: a lot, a lot of, many, much ‘How much did Jimmy’s drum cost?’ ‘Oh, it didn’t cost a lot ; but his toy horse cost quite a lot of .’ ‘How a lot of other birthday presents did he get?’ ‘He got quite many nice things.’ ‘Did he get many other toys?’ ‘Oh, yes, he got quite many And he got many a lot chocolate, but not a lot of sweets.’ ‘Did he get many chocolate from his parents?’ ‘No, he didn’t get any from them.’ C. Which of the answers to these questions are right? Write the correct ones down: 1. Who gave Jimmy the drum? a. His father. b. His grandfather. c. His mother.
2. Why did Jimmy’s father not stop him making a noise with the drum? a. Because he didn’t mind. b. Because he wasn’t at home then. c. Because Jimmy only played it in the evening.
3. What did Jimmy’s neighbour really want him to do? a. To spoil his drum. b. To find something nice in his drum. c. To make a noise on his drum with a knife.
Փաստերով հիմնավորիր, որ Ալեքսանդր Մակեդոնացին հին աշխարհի մեծագույն գործիչներից է:
Ալեքսանդր Մակեդոնացին Ք. ա. 336-323 թթ տաղանդավոր, գերազանց հունական կրթություն ստացած թագավոր էր: Նա կարողանում է ավարտին հասցնել պարսիկների դեմ պտերազմի նախապատրաստումը: Ք. ա. 334 թ. մտնում է Փոքր Ասիա, որով և սկսվեց նրա նշանավոր Արևելյան արշաանքը ( տևեց 10 տարի): Ք. ա. 331 թ. Գվագամելայի ճակատամարտում ջախջախեց պարսկական զորքին: Ալեքսանդրն իրեն ենթարկեցրեց ողջ արևելքը՝ Հնդկտանը ներառյալ: Ալեքսանրի զինվորները հոգնել էին և ուզում էին տուն վերադառնալ: Վերջիններիս պատճառով Ալեքսանդրաը հրաժարվեց իր բազմաթիվ մտահաղացումներից և վերադարձավ Բաբելոն, որը դարձրել իր պետության մայրաքաղաք: Մակեդոնացու աննախադեպ պետությունը միավորում էր Հունաստանից ու Մակեդոնիայից մինչև Հնդկաստան ընկած տարածքը: Մակեդոնացին Հին աշխարհի մեծագույն գործիչներից էր: Նա հետաքրքիր քաղաքական գործիչ էր: Նա փորձում էր միավորել հունական և արևելյան մշակույթի լավագույն կողմերը, որի արդյունքում էլ ստեղծվեց հելլենական մշակույթը:
Ներկայացրու Ալեքսանդր Մակեդոնացու մահից հետո նրա ստեղծած աշխարհակալ տերության տրոհման պատճառները:
Ալեքսանդրի մահից հետո նրա ստեղծած պետությունը բավականին արագ քայքայվեց: Նրա զորավարները կատաղի մարտեր սկսեցին գահի համար: Ի վերջո պետությունը բաժանվեց մասերի: Ստեղծվեցին Սելևկյան պետությունը, Եգիպտոսը, Մակեդոնիան և այլն: պետության մասնատումն անխուսափելի էր, որովհետև նրա մեջ բռնի ուժով պահվում էին նախկինում անկախ տարբեր պետություններ:
Տալ հելլենիստական մշակույթ հասկացության բացատրությունը: Պատմեք հելլենիստական մշակույթի կենտրոնների , նրանց նվաճումների մասին:
Հելլենիստականություն նշանակում է հունականություն: Հելենիզմը հունական և արևելյան մշակույթի միախառնումն է:
Հելլենիստական մշակույթի կենտրոններից էին Ալեքսանդրիան: Այստեղ ստեղծվեց Մուսեյոնը՝ Մուսսաների տաճարը: Այստեղ ստեղծվեց նաև Ալեքսանդրայի գրադարանը: Հելլենիստական նշանավոր կոթող էր նաև Ալեքսանդրիայի փարոսը:
Նշանավոր կենտրոն էր Պերգամոնը: Այստեղ հիմնվեցին գրադարան և ակադեմիա: Այստեղ ստեղծվել է մագաղաթ:
Անտիոքը ևս հելլենիստական մշակույթի կենտրոն էր, որտեղ ևս ստեղծվել են գիտական, գեղարվեստական, գրական գործեր:
Ներկայացնել Ալ. Մակեդոնացու օրոք տեղի ունեցող կարևոր իրադարձությունների ժամանակագրությունը:
Մ․թ․ա․ 335 թվականի գարնանն Ալեքսանդր Մակեդոնացին ձեռնամուխ է լինում արշավանքի կազմակերպման՝ խռովարար ցեղերի՝ իլիրիացիների և թրակիացիների դեմ։
Ք. ա․ 334 թվականին Ալեքսանդր Մակեդոնացին սկսում է նշանավոր Արևելյան արշավանքը և յոթ տարում նվաճում ամբողջ Աքեմենյան Պարսկաստանը։
Ք. ա. 331թ. Գավգամելայի ճակաատամատը, որտեղ Ալեքսանդրը հաղթում է պարսից արքայից -արքա Դարեհին:
Ալեքսանդրը Ք. ա. 326 թվականին արշավում է դեպի Հնդկաստան: