Category: Գրականություն, հայոց լեզու 7

1 Хамелеоны могут двигать глазами в разных направлениях одновременно.

2 Белка – лучший садовник. Миллионы деревьев вырастают потому, что белки забывают, куда спрятали семечки.

3 Зуб слона  может весить до девяти килограмм!

4 У млекопитающих кровь красная, у насекомых жёлтая, у омаров синяя.

5 В среднем коровы какают 16 раз в день.

6  Муравьи никогда не спят. Вместо этого, они «отдыхают» по восемь минут “отдохнуть” два раза в день. Отдых королевы муравьев занимает  90 минут в день.

7. Басенджи – единственная собака, которая не может лаять.

8. Только половина мозга дельфина спит. Вторая половина в то время  бодрствует, и следит за окружающей обстановкой.

9. Блоха может передвигаться только прыжками, мышцы её лапок устроены, как катапульты. Они накапливают энергию и “выстреливают” блоху в прыжок.

10. Глаз гигантского кальмара размером с баскетбольный мяч.

11. Бегемоты рожают под водой, чтобы защитить своих детей от падения!

12. У лебедя более 25000 перьев на  теле.

13.  20-метровый угорь может вырабатывать  энергию , способную зажечь 12 лампочек.

14. Змеи  видят -через веки.

15. Крысы могут смеяться если их пощекотать.

16. Крот может выкопать тоннель длиной до 300 метров, за одну ночь.

ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

1 Քամելեոնները կարող են միաժամանակ շարժել իրենց աչքերը տարբեր ուղղություններով։

2 Բելկան լավագույն այգեպանն է։ Միլիոնավոր ծառեր են աճում, քանի որ սկյուռները մոռանում են, թե որտեղ են դնում իրենց սերմերը:

3 Փղի ատամը կարող է կշռել մինչև ինը կիլոգրամ։

4 Կաթնասունները կարմիր արյուն ունեն, միջատները՝ դեղին, իսկ օմարները՝ կապույտ։

5 Միջին հաշվով, կովերը օրական 16 անգամ կաղում են։

6 Մրջյունները երբեք չեն քնում. Փոխարենը նրանք օրական երկու անգամ «հանգստանում» են ութ րոպե «հանգստանալով»։ Թագուհի մրջյունին հանգստացնելը տեւում է օրական 90 րոպե։

7. Բասենջին միակ շունն է, որը չի կարողանում հաչել։

8. Դելֆինի ուղեղի միայն կեսն է քնում: Մյուս կեսն այդ ժամանակ արթուն է և հետևում է շրջակա միջավայրին։

9. Լուսը կարող է շարժվել միայն ցատկելով, նրա ոտքերի մկանները դասավորված են քարաձիգների պես։ Նրանք էներգիա են կուտակում և «կրակում» լուին դեպի թռիչք։

10. Հսկա կաղամարի աչքը բասկետբոլի գնդակի չափ է:

11. Գետաձիերը ծննդաբերում են ջրի տակ, որպեսզի պաշտպանեն իրենց երեխաներին ընկնելուց:

12. Կարապն ունի մարմնի ավելի քան 25000 փետուր:

13. 20 մետրանոց օձաձուկը կարող է էներգիա առաջացնել, որը կարող է վառել 12 լամպ:

14. Օձերը տեսնում են կոպերի միջով:

15. Առնետները կարող են ծիծաղել, երբ կծկվում են:

16. Խալը կարող է մեկ գիշերվա ընթացքում փորել մինչև 300 մետր երկարությամբ թունել։

1. Կազմի՛ր կարդալ, խաղալ, վազել, լողալ բայերի դերբայական համակարգերը։

• Անորոշ — կարդալ,խաղալ,վազել,լողալ(ել, ալ)
• Ենթակայական —կարդացող,խաղացող,վազող,լողացող, (ող, ացող)
• Համակատար —կարդալիս,խաղալիս,վազելիս,լողալիս(ելիս, ալիս)
• Հարակատար —կարդացած,խաղացած,վազած,լողացած (ած, ացած)
• Անկատար —կարդում,խողում,վազում,լողում(ում)
• Վաղակատար —կարդալ,խաղալ,վազել,լողալ(ել, ալ)
• Ապակատար — կարդալու,խաղալու,վազելու,լողալու(ելու, ալու)
• Ժխտական — կարդա,խաղա,վազի,լողա(ի, ա)

2. Տրված հարակատար դերբայները տեղադրի՛ր կետերի փոխարեն:
Քնած, բերած, կառուցած, տրված, տնկված, հեռացած, ասված:
Երբ արդեն ամեն ինչ դրված էր, բոլոր պատվերները՝ ասված մոտեցավ մեքենային:
Վարպետի կառուցած բոլոր կամուրջները մինչև այսօր կան:
Երբ արքայի հրամանով տնկված անտառը մի քիչ մեծացավ, այնտեղ վայրի կենդանիներ  էլ  բաց թողեցին:
Աշխարհում մի մարդ միայն կարող է օգնել քնած գեղեցկուհուն:
Այս կողմերից մի քանի տարի առաջ տրված մարդիկ մեր ավանը չեն ճանաչի:
Հեղեղի բերած տուփը ոչ մի կերպ չէր բացվում:

3. Տրված ենթակայական դերբայներով նախադասություններ կազմի՛ր այնպես, որ դրանք ո՞ր հարցին պատասխանեն:
Տղան մտավ սենյակ և գրող(ի՞նչ անող) աղջիկ հանդիպեց:

Աշխատասեր վարպետը տուն էր կառուցում(ի՞նչ էր անում):

Ընկերը ներում(ի՞նչ էր անում) էր ընկերոջը իր անցած արարքի համար:

Աղջիկը աստիճաններին բարձրանալուց(ի՞նչ էր անում) հիշեց դասերի մասին:

Ուսուցիչը հիացավ(ի՞նչ արեց) աշակերտի աշխատանքով:

4. Ընդգծված հարակատար դերբայները դարձրո՛ւ դիմավոր բայեր. Դիմավոր ձևերը ո՞ր դերբայով կազմվեցին:

Օրինակ`
Վաղուց հերքված վարկածը— վարկածը, որ վաղուց հերքվել էր:
Ցանքերի համար վտանգավոր դարձած արձրև-անձրև, որ վտանգավոր էր դարձել ցանքերի համար:

մառախուղով պատված լեռնագագաթներ-Լեռնագագաթներ, որ պատվել էին մառախուղով:

ճանապարհորդի նկարագրած ջրվեժը-ջրվեժը, որ նկարագրվում էր ճանապարհորդով:

դժվարին կացության մեջ ընկած մարդ-մարդ, որ ընկել է դժվարին կացության մեջ:

գիշերները մեր այգին այցելած չորքոտանին-չորքոտանին, որ այցելել էր մեր այգին գիշերը.

անտառից սկիզբ առած վտակ-վտակ, որ սկիզբ էր առել անտառից.

Բայերը ենթակայական են:

5. Ընդգծված  ենթակայական դերբայները դարձրո՛ւ դիմավոր բայեր. դիմավոր ձևերը ո՞ր դերբայով կազմվեցին:

Օրինակ Հերքվող վարկած— վարկած, որ հերքվում էր:

Գիշերները մեր այգին այցելող չորքոտանի-չորքոտանին, որ այցելում էր մեր այգին

անտառից սկիզբ առնող վտակ-վտակ, որսկիզբ էր առնում անտառից:

դժվարին կացության մեջ գտնվող մարդ-մարդ, որ գտնվում էր դժվարին կացությքան մեջ:

ցանքերի համար վտանգավոր  դարձող անձրև-վտանգավոր անձրև, որ դարձում էր ցանքերի համար:

մառախուղով պատվող լեռնագագաթներ-լեռնագագաթներ, որ պատվում են մառախուղով:

ջրվեժը նկարագրող ճանապարհորդ-ճանապարհորդ, որ նկարագրում էր վրեժը:

Դերբայերը փոխվեցին վաղակատար:

6. Ընդգծված  անորոշ դերբայը դիմավոր բա՛յ դարձրու. ինչպիսի՞ դիմավոր ձևեր ստացվեցին:

Օրինակ`Գնաց ծովում լողանալու- Գնաց , որ ծովում լողանա:

Կանգնեց անկյունում նրան` նորից տեսնելու նպատակով-անկյունում կանգնեց, որ նորից տեսնի նրան:

Խնդրեց նամակը հասցնելու մասին-խնդրեց, որ նամակը հասցնի:

Մի քանի վարկյան շահելու համար վազեց-վազեց, որ մի քանի վայրկյան շահի:

Սպասեց հոսանքների բերելուն-սպասեց, որ հոսանքները բերի:

Մի քանի քայլ հեռանալով`  հանդիպեց-հեռացավ, որ մի քանի քայլից հանդիպի:

Հոսանքի ուղղությամբ ցած վազելով` տեսավ-տեսավ, որ հոսանքի ուղղությամբ ցած վազի:

Ջրի պակասելու մասին խոսեցին-խոսեցին, որ ջուրի պակասի մասին:

Մարտի 15

Դասարանում

Եղ․ Չարենց՝ Ռուբայաթներ

1․ Համացանցի օգնությամբ պարզի՛ր, թե ինչ է «ռուբայաթը»։

Ռուբայաթ բառը նշանակում է քառյակ

2. Ընտրի՛ր 3-4 ռուբայաթ, բացատրիր՛ր անծանոթ բառերը, բլոգումդ վերլուծի՛ր, անգի՛ր սովորիր։

1. Այս գետը,— նայի՛ր,— նա հոսում է,
Քեզ թվում է թեկուզ անփոփոխ:
Իսկ քո փառքը, հիմար, երազում է—
Հավերժական կոթող։

Կոթող-հուշարձան,արձան

2. Օ, խմի՛ր, խմի՛ր դու ագահ.
   Օ, խմի՛ր անդադար այս հատնումը.
   Կորածը— իրեն նա գտնում է,
   Եվ իր այդ գտնումով — չկա։

Հատնում-

1.Գրել տրված բայերի հնչյունափոխված արմատների անհնչյունափոխ ձևերը և նշիր, թե ինչ խոսքի մաս է:
Կարմրել- կարմիր, ածական
ըմպել- ումպ, գոյական
կռվել-կռիվ, գոյական
ոչնչանալ-ոչինչ, գոյական
սիրել- սեր, գոյական
փափկել- փափուկ, ածական
գրկել-գիրկ, գոյական
կոպտանալ-կոպիտ, ածական
անրջել-անուրջ, գոյական
շիկանալ-շեկ, ածական
վարդագունել-վարդագույն, ածական
ուղղել-ուղիղ, ածական
ապշել-ապուշ, ածական

2.Ընդգծված բառակապակցությունները արտահայտիր բայով:

Զայրույթից նա  գունատ դարձավ:
Տերևները սկսել են դեղին դառնալ:
Նրանք միմյանց հանդեպ  ջերմ են դարձել;
Այդ պատմությունից էլ  առաջ եկավ անվանումը:
Լույսը բացվեց, և նոր օր սկսվեց:
Ուշ եկար, հյուրերն արդեն գնացել են:
Նա իր փայտիկով քար դարձրեց քաղաքը:

Զայրույթից նա  գունատվեց:
Տերևները սկսել են դեղնել:
Նրանք միմյանց հանդեպ ջերմացել են;
Այդ պատմությունից էլ  առաջացավ անվանումը: —
Լուսացավ, և նոր օր սկսվեց:
Ուշացար, հյուրերն արդեն գնացել են:
Նա իր փայտիկով քարացրեց քաղաքը:

3.Գրիր -ել և -ալ վերջավորությամբ հինգական բայ:

4.Գրիր տրված բայերի դեմքը, ժամանակը, թիվը:

Երգում էի- առաջին դեմք, անցյալ ժամանակ, եզակի թիվ
նկարեց-
կսովորես-
գրեցինք-
գնալու են-
վազել ենք-
կռվեցին-
հավատում եմ-
կփայլեն-
տխրեցիր-

Բայի ժամանակաձևերը

5.Պատմությունը դարձրո՛ւ ներկա ժամանակով:

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց էինք ձեռք բերել, որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ էր: Ամեն օր նրան դուրս էինք տանում ու կապում ծառին: Առաջին երկու օրը խելոք նստում էր տան մուտքի մոտ, ու նրա կողքով չընդհատվող հոանքով անցնում էին որսորդները, մեզ սննդամթերք բերող պառավ կանայք, խումբ-խումբ վազում էին խխունջներ ու միջատներ բերող փոքրիկ տղաներ: Մենք ենթադրում էինք, որ այդ անդադար շարժումը կզվարճացնի ու կհետաքրքրի կապիկին: Այդպես էլ եղավ: Նա շատ շուտ գլխի ընկավ, որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալիս թաքնվել բակի դռնակի մոտ, եւ օգտվեց դրանից: Հենց որ ոչինչ չկասկածող մի աֆրիկացի բակ էր մտնում, կապիկն իսկույն դուրս էր ցատկում դարանից ու բռնում խեղճի ոտքը: Հետն էլ այնքան սոսկալի ճղճղոց էր գցում, որին նույնիսկ ամենապինդ նյարդերն ունեցող մարդը չէր դիմանում:

6. Փակագծերում  տրված ժամանակաձևերից տեքստին համապատասխանող ձևն ընտրի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Բարձր կրունկներով կոշիկներն առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում:  Բայց կինն իր կրունկներն ինչո՞ւ պիտի պահեր(պիտի պահի, պիտի պահեր)  բարձր ու մարմնի ծանրությունը ոտքի թաթերի վրա պիտի դներ (պիտի դնի, պիտի դներ): Պատճառն այն էր, որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատակված չէին(չեն,չէին) և  մարդիկ մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ խրվում էին (խրվում էին, խրվեցին, խրվել են, խրվել էին) ցեխի մեջ: Եվ ահա մի հնարագետ կոշկակար,  որն իր համար հնարել էր (հնարեց, հնարել է, հնարել էր) բարձր կրունկները, որոշեց մյուսների կոշիկներն էլ այդպես կարել:

7. Փակագծերում  տրված ժամանակաձևերից տեքստին համապատասխանող ձևն ընտրի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն: 

ա) Աշխարհի մեծածավալ հին գրքերից մեկը հայերեն «Մշո ճառընտիր» գիրքն է, որ պատրաստել էին(պատրաստեցին, պատրաստել են, պատրաստել էին) արջառի ու երինջի կաշվից: Դա յոթանասունհինգ սանտիմետր լայնություն ունի (ունի, ուներ) և մոտ երեսուներկու կիլոգրամ կշռում է (կշռում է, կշռում էր, կշռել է): Հայ գյուղացինրը մեծ գումարով փրկագնեցին ձեռագիրը, երբ սելջուկները դա հափշտակել էին (հափշտակել են, հափշտակում էին, հափշտակել էին):բ) Միայն դինոզավրերն ու մյուս նախապատմական կենդանիները կարող էին տեսնել հայտնի ամենահին երկնաքարի անկումը, որովհետև երեք հարյուր միլիոն տարի առաջ, երբ դա ընկել էր(ընկավ, ընկել է, ընկնում էր, ընկել էր), միայն  նրանք …( թափառել են, թափառել էին, թափառեցին, թափառում էին) ծառանման պտերների հսկա անտառներում:

Դիմավոր բայեր և դերբայներ

8. Ընդգծված դերբայները դարձրո՛ւ բայեր:

Օրինակ`

Քայլող աղջիկ- աղջիկ, որը քայլում է:
Հեռացած ձմեռ- ձմեռը, որ հեռացել է:

Ա. Սլացող մեքենա, արևի շուրջը պտտվող մեքենա, թունելից դուրս եկող գնացք, պատրաստակամորեն հորը մտնող երեխա, փոշու ու մրի մեջ աշխատող մարդիկ:
Սլացող մեքենա-մեքենա, որը սլանում է:
Արևի շուրջը պտտվող մեքենա-մեքենա, որը պտտվում է արևի շուրջը:
Թունելից դուրս եկող գնացք-գնացք, որը դուրս է գալիս թունելից:
Պատրաստակամորեն հորը մտնող երեխա-երեխա, որը պատրաստակամորեն մտնում է հորը:
Փոշու ու մրի մեջ աշխատող մարդիկ-մարդիկ, որորնք փոշու ու մրի մեջ են աշխատում:

Բ. Ընկած գրիչ, մոռացված երգ, թիթեռի հետևից ընկած երեխա, արձակված ու կախված վարագույր, լուծված խնդիր, գիշերվա անձրևից խոնացացած օդ:
Ընկած գրիչ-գրիչ, որը ընկել է:
Մոռացված երգ-երգ, որը մոռացվել է:
Թիթեռի հետևից ընկած երեխա-երեխա, որը ընկել է թիթեռի հետևից:
Արձակված ու կախված վարագույր-Վարագույր, որը արձակված ու

 կախված է:
Լուծված խնդիր-խնդիր, որը լուծվել է:
Գիշերվա անձրևից խոնացացած օդ-Օդ, որը գիշերվա անձրևից խոնացացած է:

Նրա ապրած երկար ու ձիգ տարիների մասին ընդամենը մի երկու նախադասություն  կարելի է պատմել:

Գետափին՝ զով ծառերի ստվերում ապրելիս հիշում էր իր անապատը, խանձված ավազը:

Կարտոֆիլի արտում ապրող բզեզն արագ բազմանում է ու շարժվում առաջ՝  նոր տարածություններգրավելու:

Ուզում էր քաղաքից դուրս ու մենակ՝ ապրել հեռու մի դաշտում:

10. Կետերը փոխարինի՛ր ապրել բայի դիմավոր ձևերով:

Քանի՛ տարի ապրել էս մեր երկրում ու չգիտե՞ս մեր օրենքները:
Եթե մի երկու ամիս էլ ապրեք այս  խոնավ ու անարև երկրում, բոլորովին կմոռանա՞ք մեր գյուղը:
Մի քանի օր այստեղ ապրի ու կտեսնի, թե ի՞նչ դժվար է օրվա հոգսը հոգալը:

Այստեղ ապրելիս ուրիշ ելք չունեմ:
Դու երկար ապրել էս այս աշխարհում ու շատ բան ես տեսել, ինձ մի խորհուրդ տո՛ւր:v

11. Տրված բայերը բաժանի՛ր երկու խմբի՝դիմավոր բայերի և դերբայների:

Փակել է, մտնել, փակած, մտար, փակում եմ, մտնում է, փակեցիր, մտած, փակի՛ր, մտնեիր, փակելիս, մտնելիս, կփակենք, մտի՛ր, պիտի փակեք, մտել էինք, փակել էիր, պիտի մտնի:

Անդեմ-մտնել, փակած, փակեցիր, մտած, փակի՛ր, մտնեիր, փակելիս, մտնելիս, կփակենք, մտի՛ր:
Դիմավոր-Փակել է, մտար,փակում եմ, մտնում է, պիտի փակեք, մտել էինք, փակել էիր, պիտի մտնի:

12․Կազմի՛ր տրված բայերի բոլոր դերբայական ձևերը:

Գրել, կարդալ, տեսնել, սառչել, բարձրանալ, մոտենալ, մոտեցնել:
 Անորոշ — ել, ալ-
Համակատար — ելիս, ալիս —
 Հարակատար — ած —
Ենթակայական — ող —
 Անկատար — ում (եմ) —
Կատարելի — ելու, ալու (եմ) —
Վաղակատար — ել (եմ) —
 ժխտական — (չեմ) ի, ա –

13․ Տրված բայերից համակատար դերբայներ /ելիս, ալիս/ ստացի՛ր և դրանցով նախադասություններ կազմի՛ր:

Չափել, շարժվել, կապել, մտնել, տեսնել:

14.Կետերի փոխարեն պահանջված ձևերով գրի՛ր փակագծում դրված բայերը:

…ձայնը գլուխն էր գցում: (երգել- ե՞րբ)
Ձիու սիրտը պայթել էր քուռակի համար…: (վախենալ-ինչի՞ց)
Թեյը…թափեց: (տանել-ե՞րբ)
Կենսախինդ մարդիկ վախենում են լուրջ կամ տխուր կամ ծանր…: (երևալ-ինչի՞ց)
Ու Մոսկվա- առաջ մի երկու օրով ման է գալիս հարազատ վայրերում: (գնալ-ինչի՞ց)

Մեղր… մի կաթիլ գետին թափեց: (լցնել-ե՞րբ)

15.Փակագծում դրված բայերը կետերի փոխարեն գրի՛ր պահանջված ձևով:

Այդ նամակը …նա գունատվեց: (կարդալ-ե՞րբ)

Ամբողջը երեկո… հոգնած՝ դուրս եկավ զբոսնելու: (կարդալ -ինչի՞ց) Այդ տունը… սպասում էր որդու վերադարձին:  (կարդալ -ե՞րբ)
Չգիտես ինչու, վախենում էր վերջին կամուրջը մինչև վերջ…: (կառուցել -ինչի՞ց)
Ականջները դժժում էին ամբողջ օրն այդ աղմուկը…: (լսել -ինչի՞ց)
Իրիկնապահին տուն…մի անգամ էլ հիշեց խոստումը: (դառնալ-ե՞րբ)
Վիրավորվել էր ընկերոջ՝ առանց պատճառի հետ…: (դառնալ -ինչի՞ց)
Վրա-վրա…նիհարել էր:  (հիվանդանալ -ինչի՞ց)
…միշտ էլ նիհարում է:  (հիվանդանալ -ե՞րբ)

16. Տրված հարակատար դերբայները տեղադրի՛ր կետերի փոխարեն:
Քնած, բերած, կառուցած, տրված, տնկված, հեռացած, ասված:
Երբ արդեն ամեն ինչ…էր, բոլոր պատվերները՝ … մոտեցավ մեքենային:
Վարպետի … բոլոր կամուրջները մինչև այսօր կան:
Երբ արքայի հրամանով … անտառը մի քիչ մեծացավ, այնտեղ վայրի կենդանիներ  էլ  բաց թողեցին:
Աշխարհում մի մարդ միայն կարող է օգնել … գեղեցկուհուն:
Այս կողմերից մի քանի տարի առաջ… մարդիկ մեր ավանը չեն ճանաչի:
Հեղեղի … տուփը ոչ մի կերպ չէր բացվում:

17.Գտիր առաջին շարքի բայերի հոմանիշները երկրորդ շարքում:
ա. գերել, կազդուրվել, փայլել, գոռոզանալ, չքանալ, ընկղմվել, ոգևորել
բ.  խրախուսել, անհայտանալ, սուզվել, կախարդել, մեծամտանալ, ցոլալ, առողջանալ:

ա. ննջել, գողանալ, դժգոհել, ուղղել, մտորել, անարգել, մարտնչել
բ. պայքարել, փնթփնթալ, խորհել, ստորացնել, շտկել, հափշտակել, նիրհել:

18.Ընդգծիր բայերը:
Հմայել, անվայել, շահել, առավել, ջերմել, ավել:
Անսխալ, կսկծալ, փսփսալ, ծավալ, ձնհալ, հեկեկալ:

Առաջադրանքների աղբյուրը՝ Կարինե Պետրոսյանի բլոգ, Սուսան Մարկոսյանի «Գործնական քերականություն»

Մարտի 6

Դասարանում

Փետրվար ամսվա ամփոփում (աշխատանքդ ներկայացրո՛ւ պատումի, տեսագրության կամ ձայնագրության տեսքով՝ ներառելով ներքոհիշյալ աշխատանքները)

Գործնական քերականություն

Գործնական քերականություն

Գործնական քերականություն

Գործնական քերականություն

Բառարանային ֆլեշմոբ

Բարբառային հեքիաթների ընթերցում

«Փարվանա»․ առաջադրանքներ

Տերյանական ձայնագրություն

Կետադրություն (փետրվարի 16)

Թումանյանական ձայնագրություններ

Ստեղծագործական աշխատանքներ

Թարգմանչական աշխատանքներ

Անահատական նածագծեր

Лев

Когда уж Лев стал хил и стар,
То жёсткая ему постеля надоела:
В ней больно и костям; она ж его не грела.
И вот сзывает он к себе своих бояр,
Медведей и волков пушистых и косматых,
И говорит: «Друзья! для старика
Постель моя уж чересчур жестка:
Так как бы, не тягча ни бедных, ни богатых,
Мне шерсти пособрать,
Чтоб не на голых камнях спать». —
«Светлейший Лев! — ответствуют вельможи,
Кто станет для тебя жалеть своей,
Не только шерсти — кожи,
И мало ли у нас мохнатых здесь зверей:
Олени, серны, козы, лани,
Они почти не платят дани;
Набрать с них шерсти поскорей:
От этого их не убудет;
Напротив, им же легче будет».
И тотчас выполнен совет премудрый сей.
Лев не нахвалится усердием друзей;
Но в чём же то они усердие явили?
Тем, что бедняжек захватили
И дочиста обрили,
А сами вдвое хоть богаче шерстью были —
Не поступилися своим ни волоском;
Напротив, всяк из них, кто близко тут случился,
Из той же дани поживился —
И на зиму себе запасся тюфяком.

ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅՈՒՆ.

Առյուծ

Երբ Առյուծը թուլացավ և ծերացավ,
Այդ կոշտ մահճակալն անհանգստացնում էր նրան.
Այն ցավում է և ոսկորներ; նա չտաքացրեց նրան:
Եվ հիմա նա իր մոտ է կանչում իր տղաներին,
Արջերն ու գայլերը՝ փափկամազ ու փխրուն,
Եվ նա ասում է. «Ընկերներ! ծերունու համար
Իմ մահճակալը չափազանց կոշտ է
Այսպիսով, այսպես ասած, չծանրաբեռնելով ոչ աղքատներին, ոչ հարուստներին,
Բուրդս հավաքիր
Որպեսզի չքնեմ մերկ քարերի վրա։ —
«Սուրբ Առյուծ! — պատասխանում են ազնվականները.
Ո՞վ կխղճա քոնը քեզ համար,
Ոչ միայն բուրդ — կաշի,
Եվ քանի մորթե կենդանի ունենք այստեղ.
Եղնիկ, եղջերու, այծ, եղջերու,
Նրանք գրեթե ոչ մի տուրք չեն տալիս.
Հավաքեք բուրդ դրանցից որքան հնարավոր է շուտ.
Սրանից նրանք չեն պակասի.
Ընդհակառակը, նրանց համար ավելի հեշտ կլինի»։
Եվ անմիջապես կատարվեց այս իմաստուն խորհուրդը.
Առյուծը չի պարծենա իր ընկերների եռանդով.
Բայց ինչի՞ մեջ նրանք նախանձախնդրություն դրսևորեցին։
Այն, որ խեղճ բաները գրավել են
Եվ մաքուր սափրվել
Եվ նրանք իրենք առնվազն երկու անգամ ավելի հարուստ էին բուրդով.
Նրանք չհրաժարվեցին իրենց մազերից.
Ընդհակառակը, նրանցից յուրաքանչյուրը, ով պատահաբար մտերիմ էր այստեղ,
Նույն տուրքից շահեց.
Եվ ձմռան համար ներքնակ հավաքեք:

1.Լրացնել բաց թողնված տառերը:

Մեռյալ ծովի ջուրն այնքան աղի է, որ այնտեղ ոչ մի կենդանի  էակ չի կարող ապրել: Արևմտյան Ասիայի տոթակեզ  կլիմայի պատճառով անըդհատ շատ ջուր է գոլորշիանամ ծովի մակերևույթից, իսկ լուծվա. աղերը մնում են ծովում ու մեծացնում ջրի աղությունը: Ծովում խորանալուն զուգընթաց` աղիությունը աճում է: Աղերը Մեռյալ ծովի քառորդ մասն են կազմում, նրա մեջ աղերի ընդհանուր քանակը քառասուն միլիոն տոննա է:

2.Ո՞ր նախադասության մեջ դերանվան գործածության սխալ կա։

• Ծերունին իրեն համար նստել էր ծառի տակ։
• Աղջիկը իր համար գիրք էր կարդում։
• Իր ընկերոջ մասին խոսում էր մեծ հիացմունքով։
• Իրեն ամենից շատ սիրում էին հարազատները։

3.Ո՞ր դերանունը չունի հոգնակի ձև։

Ես, դու, նա, մեկը։

4.Կապակցություններն արտահայտել մեկ ածականով։

թախծոտ դեմքով-Թախծեդեմք

փայտից պատրաստված-Փայտե

մեգով պատված-մեգապատ

միրգ տվող-մրգատու

շահույթ բերող-շահաբեր

շնորհներ ունեցող-շնորհքով

ոսկուց ձուլված-ոսկեձուլված

5.Նշված անձնանուններից քանի՞սը կարող են գործածվել որպես հասարակ անուն։

Գոհար, Հարություն, Նաիրի, Համբարձում, Մասիս, Տարոն, Մարտիրոս, Սիփան, Շիրակ, Հասմիկ, Գոռ, Հրաչյա

6. Տրված բառերից ո՞րն է գոյական:

փայտե

սարսափ

զարմանալի

հուսալի

7.Գրել փոքրիկ տեքստ օգտագործելով հետևյալ կապակցությունները՝ ողջ գյուղը, մենք՝ դպրոցականներս, այստեղից հեռու, այդ լուրը, որքա՞ն ժամանակ, ուրիշ մեկը, ոչ ոք չսպասեց։

Այստեղից հեռու մի փոքրիկ գյուղում, մենք դպրոցականներս քալում էինք դեպի տուն և ինձ մոտիկացավ Միճոլիտոն մոտեցավ ինձ և ասաց․

-Ողջ գյուղը քեզ է սպասում, շտապր կենտրոն։

Ես վազելով գնում էի և ուրիշ մեկը մոտեցավ ինձ և ասաց․

-Քեզ ոչ ոք էլ չի սպասում, պարզապես Միճոլիտոն փոքրիկ երեխա է և նա քո հետ կատակ էր անում։

8.Գտնե՛լ օտարալեզու բառերի հայերեն համարժեքները․

ինտերնետ	շերտավարագույր
ժալյուզի	պարզունակ
էսկալատոր	վերելակ
լիֆտ	համացանց
Օնլայն	պաստառ
Աբոյ	հաղորդագրություն
Լինկ	հղում
Պրիմիտիվ	ոտնակ
Մեսիջ	շարժասանդուղք
Պեդալ	առցանց

ժալյուզ-շերտավարագույր

էկսկալատոր-շարժասանդուղք

լիֆտ-վերելակ

օնլայն-առցանց

աբոյ- պաստառ

լինկ-հղում

պրիմիտիվ-պարզունակ

մեսիջ- հաղորդագրություն

պեդալ-ոտնակ

9.Հոլովե՛լ տուն, գիրք, մարդ, աղջիկ գոյականները, ես, դու, նա դերանունները։

Ուղղական-տուն,գիրք, մարդ, աղջիկ (ո՞վ, ի՞նչ)

Սեռական-տանը, գրքի,մարդուն,աղջկան, (ո՞ւմ, ինչի՞)

Տրական- տանը,գրքին,մարդուն,աղջկան (ո՞ւմ, ինչի՞ն)

Բացառական-տնից,գրքից,մարդուց,աղջկանից (ումի՞ց, ինչի՞ց)

Գործիական-տնով,գրքով,մարդով,աղջիկով (ումո՞վ, ինչո՞վ)

Ներգոյական-տան մեջ,գրքի մեջ,մարդու մեջ,աղջկա մեջ (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)

Բարբառային հեքիաթների ընթերցում

ԱՇԽԱՐՀԻ ԱՄԵՆԱԱՐԱԳԱՎԱԶԸ, ԱՄԵՆԱԳԵՐՆ ՈՒ ԱՄԵՆԱՔԱՂՑՐԸ

Վարուցանքի ժամանկ է լինում։ Մի աղքատ մի հատ եզ է ունենում, գնում է մի հարուստից մի հատ եզ է վերցնում։ Բերում է էս աղքատ մարդը, վարուցանքը անում է, էլի ետ եզը տալիս է հարուստին: Անցնում է մի ժամանակ, էս հարուստի եզը սատկում է: Էս հարուստը գալիս է էս աղքատի մոտ ու ասում է.

— Իմ եզը տուր, դու ես մեղավոր, որ իմ եզը սատկել է, ով գիտի ինչ էս արել, որ անասունը ոտները տնգել ա: Վերջը էս հարուստը գնում է դատարան բողոքի, թե թող աղքատը իմ եզը տա ինձ: Դատավորն էլ ասում է.

— Մի հանելուկ կասեմ, որըդ գտնի, նա էլ դատը կշահի:

Ասում է.

-Աշխարհքի արագավազը ինչն ա, աշխարհքի չաղը ինչն ա, աշխարհքի ամենաքաղցր բանը ինչն ա: Երեք օր ձեզ ժամանակ, Երեք օրից նորից կգաք:

Էս աղքատը գնում է տուն, տխուր նստում օջախի մոտ ու սկսում փայտով կրակը խառնել: էս աղքատն էլ մի սիրուն, խելոք աղջիկ ա ունենում։ էս աղջիկը որ տեսնում է հերը կրակն ա խառնում, հարցնում է,

— Ա՛ հեր, ինչ է պատահել, խի էս այդպես անհանգիստ:

Հերը աղջկանը պատմում ա: Աղչիկը հորը ասում է,

— Ա՛ հեր, դարդ մի արա, քնի, երեք օրից վեր կկենաս, կգնաս դատավորի մոտ ու կասես պատասխանը:

Երեք օրը որ վերջանում է, աղջիկը հորը հանելուկի պատասխանը ասում է ուղարկում դատավորի մոտ:

Դատավորը ասում է

— Դե, ասեք տենամ, որն է ամենաարագավազը, որն է ամենաչաղը, որն է ամենաքաղցր բանը: էս հարուստը ասում է․

— Դատավոր ջան, էտ քո հասարակ հարցերի պատասխանը էս ա. ամենաարագավազը ձին է, ամենաչաղը խոզն է, ամենաքաղցրը մեղրն է:

Հիմա էլ դատավորը աղքատին է հարցնում: Աղքատը ասում է,

Աշխարհքի ամենաարագավազը միտքն է, ամենաչաղը հողն է,

ամենաքաղցրը քունն է

Դատավորը ասում է — Ապրես, դու գտար:

Էսպես աղքատը ուրախ-ուրախ ետ է գալի իրա տուն:

Маленькая девочка требовала, чтобы каждый вечер отец читал ей сказки. Как-то отцу пришла идея начитать сказки на магнитофон. Девочка научилась включать его, и несколько дней всё шло хорошо. Но однажды вечером дочка подошла к отцу и протянула ему книжку со сказками.

— Ты ведь знаешь, как включать магнитофон, — сказал отец.

— Знаю, — ответила девочка, — но я не могу сесть к нему на колени.

ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Քնելուց առաջ պատմություններ

Փոքրիկ աղջիկը հորից պահանջել է, որ ամեն երեկո իր համար հեքիաթներ կարդա։ Ինչ-որ կերպ հորս մոտ միտք հղացավ մագնիտոֆոնով հեքիաթներ արտասանել։ Աղջիկը սովորեց միացնել այն, և մի քանի օր շարունակ ամեն ինչ լավ էր ընթանում։ Բայց մի երեկո դուստրը մոտեցավ հորը և տվեց նրան հեքիաթների գիրք։

«Դուք գիտեք, թե ինչպես միացնել ձայնագրիչը», — ասաց հայրը:

«Գիտեմ,- պատասխանեց աղջիկը,- բայց ես չեմ կարող նստել նրա ծոցը»: