Month: Փետրվարի 2020

Բարև գարուն։ Շատ երկար եմ սպասել քո գալուն։ Վերջապես տաքացրեցիր բնությունը, հողին ու աշխարհին։ Բոլորը ժպտում են, բոլորը ուրախ են ու անհոգ։ Կարծես արևն իր հետ բերել է խինդ ու ծիծաղ։ Ծառ ու ծաղիկ պատրաստվում են գարնանային պարահանդեսի։ Սարերից կամաց, կամաց հալվում է ձյունը, գլգլալեն իջնում է ցած, դառնում վտակ ու վազում միանալու այդ հանդեսին։ Սպասում եմ, թե երբ են մեղուներ արթնանալու ու բզբզալու ծառերին, թե երբ են կանաչելու արտերը, որ գնամ ու վազվզեմ մեր կանաչ դաշտերում։ Բարև գարուն, ես քեզ սպասում էի։

25.02.2020

«Шоколадный торт». А. Ф. Савчук

Когда наступил мой день рождения, я пригласил гостей, а мама купила шоколадный торт для угощения.

Ну, пришли они, гости. И все с подарками. Колька, сосед, мне настольную игру «Хоккей» притащил.

-Спасибо, говорю я Кольке. — Правда, я не очень люблю эту игру. Мне больше нравится настольная игра «Футбол».

Витька принёс мне сказки Андерсена.

-Спасибо, — говорю я, — книжка чудесная. Это ничего, что она не новая. Видно, что её все твои родственники перечитали.

Лиля, одноклассница, подарила мне набор фломастеров.

-Вот кстати, -говорю я. -Мне как раз нужны фломастеры. Жаль только, что здесь всего шесть цветов. Особенно не разрисуешься. Вон я в магазине набор видел — восемнадцать цветов!

Сложил я подарки в угол и приглашаю гостей к столу. Начал делить торт и чай разливать. Смотрю-что то они, гости мои, какие то скучные сидят. Я уже и музыку весёлую включил, а они всё равно не веселятся. Ковыряют торт ложечками и в тарелки смотрят. Потом давай один за другим прощаться и ушли. И чем я им не угодил!

Работа с текстом: Как бы вы кратко ответили на недоумённый вопрос именинника: «И чем я им не угодил?» — когда печальные гости, поковыряв торт ложечкой, отказались веселиться и один за другим ушли?

ты жаловался на их подарки и обидел их

Постарайтесь найти и выписать из текста по 5 существительных ( кто? что?) , глаголов (что делать? что делает? и .д.) и прилагательных (какой? какая? какое? какие?). Определите род этих слов.

торт, день, мама, игра, угол

сидят, говорю, притащил, пришли, разливать

шоколадный, настольная, скучные, чудесная, весёлую

Թեստ 2

Ավետիք Իսահակյան

ԵՂՆԻԿԸ

«Մի անգամ իմ բարեկամ մի որսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»:
Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկո, երբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում էինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, որոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմորեն հանգչում էին ոսկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա. էլ չէր փա□չում, չէր վախենում մեզնից. մանավանդ շա՜տ մտերմացել էր երեխաներիս հետ. նրանց հետ միասին վազվզում էր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
Մի բան ինձ շատ էր զարմացնում: Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և եր□ հանկարծ ուշքի էր գալիս, նետի պես ծլկվում էր մոտիցս… Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: Արդյոք, գիտե՞ր, որ այդ խուլ շառաչը անուշ-անուշ օրորել է իրեն առաջին անգամ, և ո՞վ գիտե, գուցե, երազներ է բերել իրեն, սիրուն երազներ… Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես: Եվ այնպես սրտանց ցավակցում էի նրան… Չէ՞ որ նա էլ մեզ պես մտածող և զգայուն հոգի ունի:
Ես շատ էի հարգում նրան, խնդրեմ չծիծաղես վրաս, այո՛, այնքան, որ երբ նա բարձրանում էր պատշ□ամբը, հեռացնում էի երեխաներիս, և թողնում էինք նրան մենակ իր ապրումների հետ…
Երբ գրկում էի նրան, այդ նազելի էակին, և նայում էի լեռնային աղբյուրների նման վճիտ աչուկների մեջ` տեսնում էի այնտեղ մի թախծալի, երազուն կարոտ…
Մի գիշեր, մի քամի գիշեր էր, սարերից անսանձ փչում էր քամին, դուռն ու պատուհանները ծեծում ու ծեծկում: Պարզ լսվում էր, որ այնտեղ, անտառում, դարավոր կաղնիներն ու վայրի ընկուզենիները ճակատում էին հողմի դեմ` աղմկում և գոռում: Եվ քամին բերում էր անընդհատ անտառի այդ լիակուրծք խշշոցն ու մռունչը, ու թվում էր թե` հենց մեր դռան առջև է աղմկահույզ, հողմածեծ անտառը: Երեխաներս վախից կուչ էին եկել. մինչդեռ եղնիկը դողում էր մի խենթ սարսուռով: Աչքերը կայծակին էին տալիս: Անթարթ, ամբողջովին լսելիք դառած` ականջ էր դնում նա անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:
Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր,- մտածում էի ես:
Մի փոքր հետո ավելի սաստկացավ քամին` փոթորիկ դառնալու չափ. մեկ էլ աղմուկով բացվեցին լուսամուտի փեղկերը, և մի ուժգին շառաչ միանգամից ներս խուժեց: Եղնիկը հանկարծակի մի ոստումով ցատկեց լուսամուտի գոգը` աչքերը սուզելով շառաչուն խավարի մեջ: Ես իսկույն վրա վազեցի բռնելու նրան, սակայն նա մի ակնթար□ի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարների մեջ…
Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   ———փախչում——————————————

————երբ—————————————
———պատշգամբ——————————————

———ակնթարթի——————————————

2.  Տեքստից դու՛րս գրիր տրված բառերի հոմանիշները.

ա/զուլալ     ——պարզ——————————————
բ/լուռ          ——անձայն——————————————
գ/ակնդետ ———անհամբեր—————————————
դ/ընտանի ————սովոր————————————

3.   Դարձվածքները և համապատասխան բացատրությունները գրի՛ր իրար դիմաց.

ա/ լույս աշխարհ գալ ——ծնվել, հայտնվել ——————————————
բ/խելքը գլխին            ———խելացի,— դատող, բանիմաց, խելացի ———
գ/կողը հաստ              ———ինքնասածի— համառ, ինքնասածի, կամակոր ——
դ/ճաշը եփել                —— մեկին պաժել, լավ ծեծել ——————————————

ա/մեկին պաժել, լավ ծեծել
բ/համառ, ինքնասածի, կամակոր
գ/դատող, բանիմաց, խելացի
դ/ծնվել,հայտնվել

4.   Տեքսից դու՛րս գրիր չորս բարդ բառ:

——վերջալույս—————————————

——պատուհան————————————
—— խորասույզ ————————————

—— աղմկահույզ ————————————

5. Տրված օտար բառերը փոխարինի՛ր հայերեն համարժեքներով.

ա/զակազ—պատվեր———————
 բ/մալինա —ազնվամորի———————

գ/կենգուրու —ագեվազ——————

դ/ստարտ—սկիզբ———————

6.  Տեքստից դու՛րս գրիր եզակի թվով գործածված չորս բառ:
——պատուհան——————————————

——պատշգամբ——————————————

——եղնիկ——————————————

——մայր——————————————

7. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված.
ա/որսորդ – գոյական
բ/եղնիկ – գոյական
գ/առաջին –ածական
դ/ազատ –ածական

8. Տեքստից դու՛րս գրիր մեկական հարցական և բացականչական նախադասություն:
—1.—— Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: ———————————————————2.— Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես:—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

9.  Գրի՛ր մեկ պարզ ընդարձակ նախադասություն, որի մեջ ստորակետ լինի:
————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

10. Ինչպիսի՞ն էր եղնիկը: Նկարագրի՛ր  եղնիկին ̀ օգտագործելով տեքստի բառերը:
—— Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

11.  Ի՞նչն էր զարմացնում հեղինակին.

ա/ Եղնիկը շատ գեղեցիկ էր ̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով:

բ/Մտերմացել էր երեխաների հետ, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
գ/Եղնիկը հանկարծակի մի ոստյունով ցատկեց լուսամուտի գոգը՝ աչքերը սուզելով շառաչյուն խավարի մեջ:

դ/ Եղնիկը թեև ընտելացել էր ընտանիքին ու տանը,բայց մեկ-մեկ թաքուն բարձրանում էր պաշգամբ և լռիկ նայում անտառներով փաթաթված սարերին:

12.  Ինչի՞ն կարող էր կարոտել եղնիկը:

———Իր ընտանիքին,—որովհետև նա այնտեղ ծնվել և մեծացել էր և ուներ լիքը ընկերներ:————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

13. Ինչո՞ւ է հեղինակը հարգում եղնիկին:

——Որովհետև նա իր երեխաներին նվերներ էր բերում,և գոնի եղնիկը միքիչ մնաց նրանց տանը——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

14. Նկարագրի՛ր անտառը հողմի ժամանակ:
——Ծառերը, տերևները իրար հետ խաղում էին:——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

15.Տեքսից դու՛րս գրիր այն նախադասությունը, որը քեզ  հուզեց:
——— Մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին:—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

Թեսթ 1
Ջանի Ռոդարի
Տարօրինակ Հարցեր

Կար-չկար մի տղա, որն ամբողջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը, հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն է, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր կարողանում պատասխանել:

Ասենք՝ գալիս էր ու հարցնում.

-Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:

Մարդիկ զարմանքից աչքերը չռում էին կամ էլ հենց այնպես պատասխանում.

-Դարակները նրա համար են, որ նրանց մեջ որևէ բան դնեն, օրինակ՝ սպասք, դանակ, պատառաքաղ և այլն:

-Ես գիտեմ՝ ինչի համար են դարակները, բայց ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն:

Մարդիկ թոթովում էին ուսերը ու հեռանում:

Մի ուրիշ անգամ նա հարցնում էր.

-Ինչո՞ւ պոչը ձուկ ունի:

Կամ թե՝  ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն:

Տղան մեծանում էր, բայց շարունակում էր մնալ ինչուիկ և այն էլ ոչ թե սովորական, այլ՝ հակառակ ինչուիկ:

Մեծանալուց հետո էլ նա դիմում էր բոլորին զանազան հարցերով: Պարզ է, որ ոչ ոք չէր կարողանում պատախանել նրա հարցերին: Բոլորովին հուսահատվելով՝ հակառակ ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում  տետրի մեջ, իսկ հետո մեծ տանջանքով աշխատում գտնել դրանց պատասխանները: Սակայն ամբողջ կյանքում նա այդպես էլ երբեք չգտավ իր հարցերի պատասխանները: Եվ ինչպե՞ս գտներ, եթե նրա տետրում գրված էր.«Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ նամականիշները գարեջուր չեն խմում»:

Աստիճանաբար նրա մորուքն աճեց, երկա~ր մորուք դարձավ. նա չէր էլ մտածում սափրել: Դրա փոխարեն նա նոր հարց հորինեց՝ «Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի»:

Երբ նա մեռավ, մի գիտնական ուսումնասիրեց նրա կյանքը և զարմանալի հայտնագործություն արեց: Պարզեց, որ ինչուիկը սովոր էր գուլպաները շրջերես հագնել և այդպես էլ հագնում էր իր ամբողջ կյանքում: Հենց այդ պատճառով էլ մինչև վերջ չսովորեց ճիշտ հարցեր տալ:

Հապա նայիր քո գուլպաներին. ճի՞շտ ես հագել:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   ——— ամբողջ ——————————————

———անգամ——————————————
———ամբողջ ——————————————

———երբեք——————————————

• Ի՞նչ է նշանակում տեքստում հանդիպող շրջերես բառը:
  ա/երեսառած

բ/կամակոր   

գ/հակառակ կողմով
դ/բոլորին հակառակ

• Գրի՛ր տեքստում ընդգծված բառերի հականիշները:
  —— վատն ————                                              ——լավ————————

—— սովորական —                                             —բացառիկ—————————

—— Պարզ է ———                                                 ——բարդ է————————
—— երկա~ր ——————                           ——կարճ————————

• Տեքստի տրված բառերից  որո՞ւմ վերջածանց չկա.

ա/սովորական
բ/ինչուիկ
գ/բոլորովին
դ/գարեջուր

• Տեքստի տրված բառերից ո՞րն է դրված եզակի թվով.

ա/աչքերը        —————————————                   

բ/ հարցերին     —————————————                  

գ/ դարակները  —————————————                  

դ/ խրճիթ          ——խրճիթը եզակի թիվ է———————————                   

• Տեքսից դու՛րս գրիր երկուական գոյական և ածական:

——սպասք—————————     ——— ձանձրացնում էր —————————
——դանակ—————————     ———հարցնում էր—————————

• Վերականգնի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
  ա/ձանձրացնում է               ———ձանձրացնել————————
  բ/չէր կարողանում               ——չկարողանալ—————————
  գ/դնեն                                     ———դնել—————————
  դ/դարձավ                              ———դառնալ—————————

• Գտի՛ր ընդգծված նախադասության ենթական ու ստորոգյալը:
  ենթակա       —ստվերը,ամպերը,նամականիշները———————

ստորոգյալ     ——————————

• Ո՞րն է կլոր տարի դարձվածքի իմաստը.

ա/մի քանի տարի
բ/ամբողջ կյանքում
գ/ամբողջ տարին
դ/ տարվա կեսը

1. Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
   Մի փոքրիկ պապիկ,
   հագին հազար շապիկ:
                                     ———կաղամբ—————————

1. Մեկ նախադասությամբ նկարագրի՛ր հարցասեր տղային:
   ——Տղան գուլպաներոով երկար մորուքով հակառակ ինչուիկ էր:———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
   
   
2. Ինչո՞ւ  էր դժվար պատասխանել տղայի հարցերին.

ա/հարցերը շատ էին դժվար
բ/տղան հետաքրքիր ինչուիկ էր
գ/տղան հակառակ ինչուիկ էր
դ/տղան անընդհատ հարցեր էր տալիս

1. Բոլորովին հուսահատվելով ̀ ի՞նչ արեց ինչուիկը:
   ——Բոլորովին հուսահատվելով՝ հակառակ ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ,———խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր, նոր հարցեր:———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
2. Հորինի՛ր նմանատիպ երեք հարց ու պատասխանի՛ր:
   —Ինչու ռետինը մատիտ ունի:—Որպեսզի սխալները չջնջի:—

—— Ինչու թարթիչը աչք ունի:—Որովհետև աչքերը կապույտ էն——————————————Ինչու մորուքը դեմք ունի:Որովհետև բոլոր մորուքները դեմք ունել:—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

1. Повторяем слово-предмет (имя существительное).

1. На какой вопрос отвечает имя существительное?

кто?что?

• Как меняется по числам имя существительное (единственное и множественное число)?

слово увеличивается и или ы

• Как меняется по родам имя существительное (мужской, женский и средний род)?

женский род оканчивается на а или я

мужской род не имеет оканчания

средний род оканчивается на о или е

2. Записать слова в единственном числе, определить род:

рассказы-рассказ, мужской род

арбузы-арбуз, мужской род

столы-стол, мужской род

острова-остров, мужской род

берега- берег, мужской род

морозы-мороз, мужской род

сапоги-сапог, мужской род

деревья-деревo, средний род

окна- окнo, средний род

лампы-ламп, мужской род

яблоки- яблокo, средний род

коробки-коробкa, женский род

очки-

шоколадки-шоколадкa, женский род

3. Записать слова во множественном числе:

зуб- зубы

медведь-медведи

сад- сады

мороз- морозы

ель-ели

лиса-лисы

карандаш- карандаши

мышь-мыши

сын- сыни

дочь- дочи

внучка-внучки

 ухо-уши

волос- волосы

снег- снег

город- города

дуб- дубы

4. Вставь пропущенные буквы. Подбери проверочные слова.

ловить рыбку, кормить голубку, напоить лошадку, отгадывать загадки, собирать грибки и ягодки, погрузка багажа на борт, ценная находка, низкий потолок

Գանձեր ունեմ անտա՜կ, անծեայր,

Ես հարուստ եմ, ջա՜ն, ես հարուստ

Ծով բարություն, շընորհք ու սեր

Ճոխ պարգև եմ առել վերուստ։

Անհուն հանքը իմ գանձերի,Սիրտս է առատ, լեն ու ազատ.

Ինչքան էլ որ բաշխեմ ձըրի

—Սերն անվերջ է, բարին՝ անհատ։Անվախ չունեմ, ահ չունեմ եսԳողից, չարից, չար փորձանքից,

Աշխարհքով մին՝ ահա էսպեսՇաղ եմ տալիս իմ բարձունքից։

ԺԵս հարուստ եմ, ես բախտավորԻմ ծընընդյան պայծառ օրեն,

1)Անգիր սովորի՛ր Հ. Թումանյանի «Իմ երգը» բանաստեղծությունը:

2)Անծանոթ բառերը բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

3)Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ՝ պարգև, շնորք, անվերք, բարձունք, փորձանք, աշխարհ :

4)Անծեր բառի հոմանիշները գտի՛ր և գրի՛ր բանաստեղծության մեջ:Անծայր

5)Երկյուղ բառի հոմանիշը գտի՛ր և գրի՛ր բանաստեղծության մեջ:անվախ

6)Փորձի՛ր բացատրել բանաստեղծության վերնագիրը: