1.Объясните значение подчеркнутых слов.
Чайхана — место, где можно выпить чаю
дальний — более или менее удаленное место от данной точки, дальнее место — место.
точка:
просыпайся и просыпайся
Любопытство — это сосредоточенность на чем-то.
2.Вставьте пропущенные буквы.
Когда Ми закончила работу, на стене висел аист.
Скоро в чайную начали приходить жители из соседних городов а потом и со всей провинции.
Когда он легализовал мою работу на стене.
Используйте запятые.
• Քանի՞ թվանշան գոյություն ունի։0-9
• 3567 թիվը գրի առնելիս քանի՞ թվանշան են գործածել, և որոնք են դրանք։4 թվանշան
• 489655784 թիվը գրի առնելիս քանի՞ տարբեր ու քանի՞ կրկնվող թվանշաններ են գործածվել։ 6 թվանշան
• 60285 թիվը գրի առնելիս քանի՞ թվանշան են գործածել, և որոնք են դրանք։5 թվանշան
• 70562866 թիվը գրի առնելիս քանի՞ տարբեր ու քանի՞ կրկնվող թվանշաններ են գործածվել։8 թվնշան
• 85640058 թիվը գրի առնելիս քանի՞ թվանշան են գործածել, և որոնք են դրանք։8 թվանշան
• 56689554100 թիվը գրի առնելիս քանի՞ տարբեր ու քանի՞ կրկնվող թվանշաններ են գործածվել։8 թվանշան
• Ո՞րն է ամենափոքր միանիշ թիվը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։
• Հաշվիր բոլոր միանիշ թվերի քանակը։1 ամենափոք- 9ամենամեծ
• Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր միանիշ թվերը գրելու համար։9 թվանշան
• Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թիվը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։10-99
• 15 թվից փոքր քանի՞ երկնիշ թիվ կա։14
• 92-ից մեծ քանի՞ երկնիշ թիվ կա։8
• Հաշվիր բոլոր երկնիշ թվերի քանակը։99
• Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր երկնիշ թվերը գրելու համար։180
• Երկնիշ թվերի քանակը միանիշ թվերի քանակից քանիսո՞վ է մեծ։9-ով
• Հաշվիր ամենափոքր երկնիշ և ամենամեծ միանիշ թվերի
գումարը:19
• Հաշվիր ամենամեծ երկնիշ և ամենամեծ միանիշ թվերի տարբերությունը։899
• Ո՞րն է ամենափոքր եռանիշ թիվը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։100-ամենափոքր,իսկ մեծը`999
• Հաշվիր ամենամեծ երկնիշ և ամենամեծ եռանիշ թվերի գումարը:1098
• Հաշվիր ամենամեծ եռանիշ և ամենամեծ երկնիշ թվերի տարբերությունը:900
• Հաշվիր ամենամեծ եռանիշ և ամենափոքր երկնիշ թվերի տարբերությունը:989
• Հաշվիր ամենամեծ երկնիշ և ամենամեծ եռանիշ թվերի գումարը:1098
• Հաշվիր ամենամեծ երկնիշ և ամենափոքր եռանիշ թվերի գումարը:1
• Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր եռանիշ թվերը գրելու համար։10 թվանշան
• Ո՞րն է ամենափոքր քառանիշ թիվը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։1000 ամենափոքր,9999 ամենափոքր
• Հաշվիր ամենամեծ քառանիշ և ամենափոքր երկնիշ թվերի տարբերությունը:9989
• Հաշվիր ամենամեծ քառանիշ և ամենափոքր եռանիշ թվերի տարբերությունը:9899
• Ո՞րն է ամենափոքր հնգանիշ թիվը, իսկ ո՞րը ամենամեծը։10000 ամենափոքր,99999
• Հաշվիր, թե քանի թվանշան պետք է օգտագործել՝ բոլոր հնգանիշ թվերը գրելու համար։10թվանշան
• Հաշվիր ամենափոքր հնգանիշ և ամենամեծ քառանիշ թվերի տարբերությունը:1
Ահա և ավարտվեց ևս մեկ ուսումնական տարի։Ահա և երրորդ ուս. շրջանի ամփոփում`։
1․ Ալիսան մտապահեց մի թիվ։ Աննան այդ թիվը բազմապատկեց կամ 5-ով, կամ էլ 6-ով, որից հետո ստացված թվին գումարեց կամ 5 կամ 6, հետո հանեց կամ 5 կամ 6։ Արդյունքում ստացվեց 73։ Ի՞նչ թիվ էր մտապահել Ալիսան։73×5+5-5=73
2․ Սուրենը գումարեց 7 հատ թիվ և ստացավ 2016: Այդ թվերից մեկը 201-ն է: Նա 201-ը փոխարինեց 102 –ով և նորից գումարեց բոլոր թվերը: Ի՞նչ ստացավ Սուրենը արդյունքում:390
3.Մի ծառին նստած էր 15 ճնճղուկ, իսկ մյուսին՝ 19։ Յուրաքանչյուր ծառից թռավ 7 ճնճղուկ, և յուրաքանչյուրին նստեց ևս 10 ճնճղուկ։ Ընդամենը քանի՞ ճնճղուկ եղավ երկու ծառի վրա։
1)15-7=8
2)19-7=12
3)8+10=18
4)12+10=22
Պատ`. 1 ծառ-18 ճնճ.
2 ծառ-22 ճնճ.։
Վաղուց, շատ վաղուց մի մարդ էր ապրում: Նա աշխարհի ամենաբարի մարդն էր: Հենց լույսը բացվում էր, վերցնում էր իր սրինգն ու շրջում գյուղից գյուղ, քաղաքից քաղաք: Նա իր սրինգի քաղցր մեղեդիներով մխիթարում էր վշտացածներին, բժշկում հիվանդներին: Երբ լսում էին նրա նվագը, թշնամիները հաշտվում էին, խոսում սիրո և եղբայրության մասին:
Մի անգամ ուշ գիշերով մարդը տուն էր վերադառնում անտառի միջով: Հանկարծ շատ մոտիկից լսվեց գայլերի ոռնոցը, մի քիչ հետո խավարի մեջ պսպղացին նրանց աչքերը: Մարդը մի պահ քարացավ, բայց իսկույն սթափվեց, ձեռքն առավ սրինգն ու սկսեց նվագել: Հնչեց կախարդական մեղեդին, և գայլերը նստեցին գետնին, գլուխները դրեցին առջևի թաթերի վրա ու կարծես քարացան:
Այդ մարդը շատ բարի մարդ էր և նա շատ բարի գործ էր կատարում,մխիթարելով,ուրախացնելու մարդկանց։
Աշխարհ-աշխարհասփյուռ,աշխարհահռչակ
Ճանապարհ-Ճանապարհածախս
Ամենաբարի-ածական
Սրինգ-գոյական
Նա-դերանուն
Քաղցր -ածական
Մխիթարում էր-բայ
Անտառ-գոյական
Սթափվեց-բայ
Կախարդական-ածական
Նա մխիթարում է
Մի անգամ ուշ գիշերով մարդը տուն էր վերադառնում անտառի միջով:
Ո՞վ-մարդը
Ի՞նչ էր անում-վերադառնում էր
Մխիթարել-խնամել
Պսպղալ-փայլել
Թշնամի-հակառակորդ
2099-երկու հազար իննսունինը
37-երեսունյոթ
45-քառասունհինգ
766-յոթ հարյուր վաթսունվեց
84-ութսունչորս
Օրգանիզմների փոխադարձ կապը: Կենդանի օրգանիզմների միջև կան շատ հետաքրքիր, բազմապիսի կապեր: Դրանք պայմանավորում են կենդանի օրգանիզմների սնունդը, ապահովում նրանց բազմացումը և տարածումը բնության մեջ, կենդանի օրգանիզմների թվաքանակը: Այդ կապերն այդքան էլ պարզ չեն, դրանք կարող են լինել ուղղակի և անուղղակի, միջնորդված:Շրջակա միջավայրում մի բույսը կամ կենդանին’ սովորաբար փոխազդում է մի քանի այլ բույսերի և տարբեր կենդանիների հետ: Այդ կապերն այնքան կարևոր են, որ մի բույսի կամ կենդանու անհետացումը կարող է անդրադառնալ մյուս բույսի կամ կենդանու վրա:
Կենդանի օրգանիզմների փոխադարձ կապերը հաճախ որոշվում են նաև նրանց միայնակ կամ խմբային կենսակերպով:
Օրգանիզմների հարմարվածությունը շրջակա միջավայրի պայմաններին: Կենդանի օրգանիզմները տարածված են կենսոլորտի տարբեր շերտերում՝ ջրում, հողում, օդում: Սակայն նրանցից յուրաքանչյուրը հարմարված է իր ապրելու միջավայրին, դրանում կատարվող սեզոնային փոփոխություններին: Այդ պատճառով նա ունի տարբեր հարմարանքներ:
Չոր պայմաններում ապրող բույսերը ջուր հայթայթում են տարբեր եղանակներով: Մի դեպքում դա մի քանի, նույնիսկ տասնյակ մետր երկարությամբ արմատային համակարգն է, որը հողում հասնում է հողի խորը շերտերին: Այդպիսին է, օրինակ, անապատներում աճող ուղտի փուշը, որի արմատի երկարությունը հասնում է 20 մետրի: Մի այլ դեպքում դա տերևների փոքր մակերևույթն է, դրանց վրա մազմզուկների զարգացումը: Կան բույսեր, օրինակ՝ կակտուսները, որոնք հյութալի մասերում պաշարում են ջուր:
Ցրտին դիմանալու համար կենդանիները ճարպակալում են, կան այնպիսիները, որոնք ծածկված են փետուրներով կամ բրդով: Կան կենդանիներ, որոնք քուն են մտնում: Հողում ապրող շատ կենդանիները կույր են, բայց ունեն սուր հոտառություն. նրանք լավ են տարբերակում հոտերը: Այդ հարմարանքն օգնում է սնունդ գտնել:
Առավել լավ են արտահայտված ջրում ապրելու համար կենդանիների հարմարանքները: Նրանցից շատերն ունեն մարմնի շրջահոսելի ձև, լողակներ և այլն:
Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը նրանց կառուցվածքի և կենսագործունեության առանձնահատկությունների արդյունք է:
Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը հարաբերական է: Միջավայրի պայմանների փոփոխման հետ որոշ հարմարանքներ կարող են կորցնել իրենց նշանակությունը։ Այդ պատճառով մի միջավայրում հարմարված բույսերը և կենդանիները մի այլ միջավայրում կարող են ընկճվել և նույնիսկ մահանալ:
Հարցեր և առաջադրանքներ
Օրգանիզմների փոխադարձ կապը: Կենդանի օրգանիզմների միջև կան շատ հետաքրքիր, բազմապիսի կապեր: Դրանք պայմանավորում են կենդանի օրգանիզմների սնունդը, ապահովում նրանց բազմացումը և տարածումը բնության մեջ, կենդանի օրգանիզմների թվաքանակը: Այդ կապերն այդքան էլ պարզ չեն, դրանք կարող են լինել ուղղակի և անուղղակի, միջնորդված:Շրջակա միջավայրում մի բույսը կամ կենդանին’ սովորաբար փոխազդում է մի քանի այլ բույսերի և տարբեր կենդանիների հետ: Այդ կապերն այնքան կարևոր են, որ մի բույսի կամ կենդանու անհետացումը կարող է անդրադառնալ մյուս բույսի կամ կենդանու վրա:
Կենդանի օրգանիզմների փոխադարձ կապերը հաճախ որոշվում են նաև նրանց միայնակ կամ խմբային կենսակերպով:
Օրգանիզմների հարմարվածությունը շրջակա միջավայրի պայմաններին: Կենդանի օրգանիզմները տարածված են կենսոլորտի տարբեր շերտերում՝ ջրում, հողում, օդում: Սակայն նրանցից յուրաքանչյուրը հարմարված է իր ապրելու միջավայրին, դրանում կատարվող սեզոնային փոփոխություններին: Այդ պատճառով նա ունի տարբեր հարմարանքներ:
Չոր պայմաններում ապրող բույսերը ջուր հայթայթում են տարբեր եղանակներով: Մի դեպքում դա մի քանի, նույնիսկ տասնյակ մետր երկարությամբ արմատային համակարգն է, որը հողում հասնում է հողի խորը շերտերին: Այդպիսին է, օրինակ, անապատներում աճող ուղտի փուշը, որի արմատի երկարությունը հասնում է 20 մետրի: Մի այլ դեպքում դա տերևների փոքր մակերևույթն է, դրանց վրա մազմզուկների զարգացումը: Կան բույսեր, օրինակ՝ կակտուսները, որոնք հյութալի մասերում պաշարում են ջուր:
Ցրտին դիմանալու համար կենդանիները ճարպակալում են, կան այնպիսիները, որոնք ծածկված են փետուրներով կամ բրդով: Կան կենդանիներ, որոնք քուն են մտնում: Հողում ապրող շատ կենդանիները կույր են, բայց ունեն սուր հոտառություն. նրանք լավ են տարբերակում հոտերը: Այդ հարմարանքն օգնում է սնունդ գտնել:
Առավել լավ են արտահայտված ջրում ապրելու համար կենդանիների հարմարանքները: Նրանցից շատերն ունեն մարմնի շրջահոսելի ձև, լողակներ և այլն:
Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը նրանց կառուցվածքի և կենսագործունեության առանձնահատկությունների արդյունք է:
Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը հարաբերական է: Միջավայրի պայմանների փոփոխման հետ որոշ հարմարանքներ կարող են կորցնել իրենց նշանակությունը։ Այդ պատճառով մի միջավայրում հարմարված բույսերը և կենդանիները մի այլ միջավայրում կարող են ընկճվել և նույնիսկ մահանալ:
Հարցեր և առաջադրանքներ
Այդպիսին է, օրինակ, անապատներում աճող ուղտի փուշը, որի արմատի երկարությունը հասնում է 20 մետրի: Մի այլ դեպքում դա տերևների փոքր մակերևույթն է, դրանց վրա մազմզուկների զարգացումը: Կան բույսեր, օրինակ՝ կակտուսները, որոնք հյութալի մասերում պաշարում են ջուր:
Ինչպե՞ս հասկանալ այն, որ նրանց հարմարվածությունը հարաբերական է: Շրջակա միջավայրին կենդանի օրգանիզմների հարմարվածությունը նրանց կառուցվածքի և կենսագործունեության առանձնահատկությունների արդյունք է: Չոր պայմաններում ապրող բույսերը ջուր հայթայթում են տարբեր եղանակներով: Մի դեպքում դա մի քանի, նույնիսկ տասնյակ մետր երկարությամբ արմատային համակարգն է, որը հողում հասնում է հողի խորը շերտերին:
Հողի մասին խոսելիս կամ դրա հետ աշխատելիս շատ բան է անհրաժեշտ իմանալ: Իհարկե, բոլորս լավ գիտենք, որ բույսերի մեծ մասն աճում է հողում: Այստեղ հանդիպում են նաե շատ կենդանիներ: Հողում մեծաքանակ են տարբեր բակտերիաները և սնկերը: Իսկ ի՞նչ է հողը, ի՞նչ բաղադրություն ունի:
Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է:
Հողում մոտ 50-60 սանտիմետր խորությամբ մի փոքր փոս փորելիս կարելի է նկատել հողի տարբեր շերտեր: Վերին շերտը մուգ գույնի է: Այստեղ են բույսերի արմատները: Հողի այս շերտր պարունակում է նաև տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ: Այդ մնացորդները բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օրգանական նյութերով հարուստ հումուս, որր հողին հաղորդում է մուգ գույն: Հողի ավելի խոր շերտերր բաց գույնի են, այստեղ քիչ է հումուսը:
Կարելի է ասել, որ հողը ոչ միայն բույսերի և այլ կենդանի օրգանիզմների ապրելու միջավայր է, այլ նաև՝ կենդանի օրգանիզմների կենսագործունեության արդյունք: Հումուսի պարունակությամբ հողերր շատ տարբեր են: Հումուսով հարուստ է սևահողը, որտեղ լավ են աճում բույսերը: Հումուսի պակասի դեպքում բույսերն զգում են սննդի պակաս: Հողի բերրիության և բույսերի աճի ապահովման համար օգտագործում են պարարտանյութեր: Պարարտանյութերը պարունակում են տարբեր նյութեր և լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:
Բույսերի աճի համար անհրաժեշտ են նաե ջուր, թթվածին և այլ նյութեր: Ջրի պարունակությունը հողում փոփոխական է: Երբ անձրեները սակավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը: Իսկ թթվածնով հարստացնելու համար հողր փխրեցնում են:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1.Ի՞նչ կենդանի օրգանիզմներ են հանդիպում հողում:
Բակտերիաներ , սնկեր , անձրևաորդեր
2. Ի՞նչ է հողը, իսկ հումո՞ւսը:
Հողը երկրագնդի մակերևույթի վերին բերրի շերտն է:
Հողը պարունակում է նաև տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ: Այդ մնացորդները բակտերիաների և սնկերի օգնությամբ քայքայվում են, առաջանում է օր գանական նյութերով հարուստ հումուս, որր հողին հաղորդում է մուգ գույն:
3.Ինչո՞ւ է հողի վերին շերտը մուգ գույնի:
Քանի որ հումուսը շատ է:
4. Ի՞նչ նյութեր են պարունակվում հողում:
Տարբեր բույսերի և կենդանիների մնացորդներ:
5.Ի՞նչ են պարարտանյութերը:
Պարարտանյութերը պարունակում են տարբեր նյութեր և լրացուցիչ սնունդ են բույսի համար:
6.Ի՞նչ նպատակով են իրականացնում հողի արհեստական ոռոգումը, փխրեցումը:
Բույսերի աճի համար անհրաժեշտ են նաե ջուր, թթվածին և այլ նյութեր: Ջրի պարունակությունը հողում փոփոխական է: Երբ անձրեները սակավ են, անհրաժեշտ է արհեստական ոռոգում, որի համար օգտագործում են լճերի, գետերի, ջրամբարների, ջրանցքների ջրերը: Իսկ թթվածնով հարստացնելու համար հողր փխրեցնում են:
1)Արշիլ Գորկին ծնվել 1904թ-ին,ապրիլի 15-ին։
2)Արշիլ Գորկին նկարչի կեղծանուն է,նա ծնվել է որպես Ոստանիկ Սեդրանկի Ադոյան։
3)Արշիլ Գորկին նախնական կրթություն ստացել է իր ծննդավայր Խորգոմի նաև Վանի դպրոցներում։
4)1039 թ-ին նկարիչը մասնակցել է Նյու Յորքի համաշխարհային,ցուցահանդեսի դեկորատիվ աշխատանքներին։
5)Նյու Յորքում 1941թ-ին կազմակերպված Վաճառք-Ցուցահանդեսում Գորկին 2 նկար է նվիրել կարմիր բանակին օգնելունպատակով։
6)1946թ-ին Գորկին քաղցկեղի վիրահատություն է տարել։
7)1946թ-ին- երբ Գորկին պատրաստվում էր Ջուլիան Լևի պատկերասրահում բացվելու իր ցուցահանդեսի,այրվել է նրա արհեստանոցը։Այնտեղ կար նկարչի 36 նկար,և նրա գրադարանը։
8)1948թ-ին ավտովթարից վնասվել է նկարչի ողնաշարը,ինչի պատճառով էլ` նրա աջ ձեռքը անաշխատունակ է դարձել։
9)1948 թ-ին Արշիլ Գորկին ինքնասպան է եղել` այլևս չիմանալով դժվարություններին և դուրս մնալով ամերիկահայության ուշադրությունից
Հարութ Սարգսյանի բլոգ 