Month: Մարտի 2022

Դաս 6.
Կրկնենք անցածը
Առաջադրանքներ(դասարանում)

1.Կատարե’ք գործողությունները.

2) Իրար հաջորդող ո՞ր բնական թվերի միջև է գտնվում կոտորակը.

ա) 2<2.2/3<3

բ) 13<14.4/5<15

գ) 3<4.3/8<5

դ) 0<1.35/42<2

3) Թենիսիստներից մեկը 35 խաղերից հաղթել է 24-ում, իսկմյուսը25 խաղերից հաղթել է 12-ում։ Ո՞ւմ արդյունքն է ավելի լավ (եթե հաշվի առնենք շահած խաղերի քանակի հարաբերությունը բոլոր խաղերի քանակին 24/35 > 12/25

24/35 և 12/25

48/70>36/70

Առաջին թենիսի արդյունքը ավելի լավ է։
Լրացուցիչ(տանը)

4)Գտնվո՞ւմ են արդյոք հետևյալ կետերը միևնույն ուղղի վրա.

ա) A (0, 1), B (–1, 1), C (4, 9), D (–2,–3),

Ոչ
բ) A (1, 0), B (2, 1), C (–1,–2), D (3, 4)։

Այո

5) Դեղձենիները կազմում են այգու ծառերի 45 %-ը, ծիրանենիները՝ 30%-ը։ Այգու մնացած 20 ծառերը խնձորենիներ են։ Յուրաքանչյուր
տեսակի քանի՞ ծառ կա այգում։

6) Երկու մեծ և երեք փոքր կայանատեղերում տեղավորվում է

ընդամենը 33 մեքենա, իսկ հինգ փոքր և երկու մեծ կայանատեղերում
տեղավորվում է ընդամենը 43 մեքենա։ Քանի՞ մեքենա է տեղավորվում
յուրաքանչյուր կայանատեղում։

7)* Ծանոթանանք երեք երիտասարդների՝ Գևորգին, Կարինեին և Կորյունին։ Նրանցից մեկը հաշվապահ է, մեկը՝գյուղատնտես, մյուսը՝ բժիշկ։ Պահանջվում է որոշել ամեն մեկի մասնագիտությունը,եթե հայտնի է, որ Գևորգը գյուղատնտես չէ, իսկ բժիշկը փեսացու ունի։

ԴԱՍ 5

Առաջադրանքներ(դասարանում)
1) Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ճշմարիտները.
ա) Սկյուռն ունի չորս թաթիկ։

Ճիշտ
բ) Ավտոմեքենայի անիվները քառակուսու ձև ունեն։

Սխալ
գ) Երկու թվերի գումարը զույգ թիվ է։

Ասույթ
դ) Ծառերը ծաղկում են գարնանը։

Ճիշտ

ե) Մայթերը նախատեսված են հետիոտների համար։

Ճիշտ

2) Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ասույթները.

ա) Հունիսը, հուլիսը և օգոստոսը ամառվա ամիսներ են։
բ) Դեկտեմբերը, հունվարը և մարտը ձմեռվա ամիսներն են։
գ) Ապրիլին ձյուն է եկել։
դ) Լիճը թռել է տիեզերք։
ե) Մարդը չի կարող ապրել առանց ջրի։

3) Կազմե՛ք դիզյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.

ա) A. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում ավտոմեքենայով։
B. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում հեծանիվով։

Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում հեծանիվով կամ ավտոմեքենայով։
բ) A. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 թիվը։
B. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 5 թիվը։

Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 կամ 5 թիվը։

գ) A. Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը։
B. Աշակերտը ուշացել է դասից։

Աշակերտը եկել է դպրոց կամ ժամը 9-ին կամ դասից ուշացել է։
դ) A. Կիրակի օրը մառախուղ է լինելու։
B. Կիրակի օրը արևոտ եղանակ է լինելու։

Կիրակի օրը կամ մառախուղ է լինելու կամ արևոտ եղանակ։

4) Գրե՛ք հետևյալ ասույթների ժխտումը.
ա) Գնացքը կայարան է ժամանել ուշացումով։

Գնացքը կայարան է ժամանել առանց ուշանալու։
բ) Գիրքը հետաքրքիր է։

Գիրքը անհետաքրքիր չէ։
գ) Մարզիկը ռեկորդ է սահմանել։

Մարզիկը ռեկորդ չի սահմանել։
դ) Նետաձիգը դիպել է թիրախին։

Աշակերտը չլուծեց խնդիրը։

B. Խնձորը կանաչ է։

Խնձորը մեծ է և կանաչ է։ 
բ) A. Շենքը բազմահարկ է։
B. Շենքը շքեղ է։

Շենքը բազմահարկ է և շքեղ։
գ) A. Մայրիկը թատրոն է գնացել։
B. Հայրիկը թատրոն է գնացել։

Մայրիկը և հայրիկը թատրոն են գնացել
դ) A. Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան։
B. Ինքնաթիռը ժամանել է ժամը 17-ին։

Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան ժամը 17։00-ին։

7) Նետել են խաղոսկրը։ Գտե՛ք 4-ից մեծ թիվ բացվելու
հավանականությունը։

2/6=1/3 հավանականություն

Գոյականների կրած փոփոխությունները հոլովների միջոցով կոչվում է հոլովում: Բառերը թեքվում կամ փոփոխության են ենթարկվում սեռական հոլովից:

1.Հոլովի՛ր գիրք, ամպ, սեղան բառերը։

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ)-գիրք

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞)-գիրք

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն)-գիրք

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց)-գիրք

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ)-սեղան

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ)-ամպ

2․Տրված խմբերի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ և բացատրի՛ր օրինաչափությունը:

Ա. Ուժեր, տարրեր, ծովեր, նավեր, կույտեր, բերդեր, շենքեր:

Բ. ճանապարհներ, գաղտնիքներ, հրաշքներ, մեքենաներ, շրջաններ, շինություններ, նավահանգիստներ:

Գ. Գառներ, դռներ, մատներ, մկներ, թոռներ, ձկներ, լեռներ, բեռեր:

Դ. Աստղեր, արկղեր, վագրեր, անգղեր, սանրե:

Ե. Ծովածոցեր, սուզանավեր, դաշտավայրեր, շնագայլեր, հեռագրեր, լրագրեր:

Զ. Քարտաշեր, գրագրեր, լեռնագործներ, բեռնակիրներ:
Է. Մարդիք, կանայք:

3․Փակագծում տրված բաոերը հոգնակի՛ դարձրու և համապատասխան ձևով գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Մրցող լաստանավեր (լաստանավ) մաքուր էին ու զարդարված գույնզգույն լաթերով:
Հարդավայրերը (հարթավայր) գարնան հորդացումների ժամանակ գետերը կարող են հակառակ ուղղությամբ հոսել:
օդերևութաբանները (օդերևութաբան) զգուշացնում են քաղաքին սպառնացող նոր ցիկլոնի մասին:
Գետում ջրի մակարդակը բարձրացել էր սառցադաշտերի (սառցադաշտ) պատճառով:
Ջրի հոսանքը դանդաղեցնում են հատակին լցված քարակույտերով (քարակույտ):
Աշխարհի գեղեցիկ ջրվեժներից (ջրվեժ) մեկը` Վիկտորիան, անցյալ դարում է հայտնագործվել եվրոպացիների կողմից:
Շատ ծովախորշերը (ծովախորշ) վերածվել են ցամաքի:

4․Բառակապակցությունն անվանել մեկ բառով:

Օր․՝ յոթ գլխով- յոթգլխանի,․․․

ստրուկի մտքով, լի և առատ, կյանքի հյութ, ցավից լլկված, մոլոր մտքով, սուր ընթացող, խելքը կորցրած, նոր հայտնված, մենակ ապրող, խիստ բարքով, երկար ապրող, նոր եկած, աչքին հաճելի:

Յոթ գլխով-յոթգլխանի
ստրուկի մտքով-ստրկամիտ
լի և առատ-լիառատ
կյանքի հյութ-կենսահյութ
ցավից լլկված-ցավալլուկ
մոլոր մտքով-մոլորամիտ
սուր ընթացող-սրընթաց
խելքը կորցրած-խելակորույս
նոր հայտնված-նորահայտ
մենակ ապրող-մենակյաց
խիստ բարքով-խստաբարո
երկար ապրող-երկարակյաց
նոր եկած-նորեկ
աչքին հաճելի-ակնահաճո

Ա.Ելևէջ, Իջևան, իջնել, վայրէջք:

5․Բառերի ընդհանուր արմատները գտի՛ր, գրի՛ր դրանց ուղիղ ձևերը և տրված բառերը բացատրի՛ր արմատների միջոցով:

Բ.Բանբեր, բանակռիվ, բանաստեղծ, բանասեր:
Գ.Սնափառ, սնամեջ, սնահավատ, սնապարծ:

ՀԻՆ ՀՌՈՄ

Հին Հռոմ

Նկարագրիր Ապենինյան թերակղզու աշխարհագրական դիրքը, բնակլիմայական պայմանները/Ճամփորդիր դեպի Իտալիա Google Maps ծրագրով :

Հռոմի պատմությունը սկզբնավորվել ու ծավալվել է Իտալիայում՝ Ապենինյան թերակղզում։
Իտալիայի ափերը երեք կողմից ողողում են Միջերկրական ծովի ջրերը։ Ալպյան լեռները հյուսիսից բաժանում են երկիրը մնացած Եվրոպայից։ Իտալիայի մաս են կազմում նաև հարակից կղզիները, որոնցից ամենամեծը Սիցիլիան է։ Երկրում կան ջրառատ գետեր, արգավանդ դաշտեր, առատ բուսականություն։ Ընդերքը հարուստ է պղնձով, անագով, երկաթով, ոսկով ու արծաթով։

Պատմիր Հռոմի հիմնադրման ավանդության մասին, ներկայացրու նաև քո հորինած ավանդությունը Հռոմի մասին:

Հռոմ քաղաք-պետությունը հիմնվել է Ք․ ա․ 753 թ․ Միջին Իտալիայում՝ Տիբրոսի գետաբերանից ոչ հեռու՝ յոթ բլուրների վրա։ Համաձայն ավանդույթի՝ լատինական քաղաքներից մեկում արքայի դուստրը Մարս աստծուց ծնում է երկվորյակներ՝ Հռոմուլոսին և Ռեմոսին։ Արքայի եղբայրը՝ Ամուլիոսը հրամայում է ծնված երկվորյակներին գցել Տիբր գետը։ Սակայն նրանք չեն խորտակվում, այլ գետը նրանց տանում է ափ, որտեղ նորածիններին իր կաթով սնուցում է էգ գայլը, իսկ այնուհետև գտնում ու մեծացնում է Ֆաուստուլ անունով մի հովիվ իր կնոջ՝ Ակկա Լարենցիայի հետ։ Հետագայում եղբայրները վրեժ են լուծում Ամուլիոսից, իսկ այն տեղում, որտեղ փրկվել էին որոշում են հիմնադրել քաղաք։ Սակայն շինարարության ընթացքում նրանց միջև վեճ է առաջանում, և Հռոմուլոսը սպանում է Ռեմոսին՝ տալով նոր քաղաքին իր անունը և դառնալով նրա միակ տիրակալը։

Ներկայացրու վաղ պատմական Հռոմի կառավարման համակարգը:

Ներկայացրու քո վերաբերմունքը Սերվիոս Տուլիոսի բարենորոգումների մասին:
Մինչև Հռոմի 6-րդ թագավորի Սերվիոս Տուլիոսի (մ.թ.ա. 578–534 թթ.) բարեփոխումը Հռոմի նոր քաղաքացիերը՝ պլեբեյները կազմում է չկազմակերպված, քաղաքականապես ՛՛մեռած՛՛ զանգված, այն դեպքում, երբ պատրիկները միայնակ իրենց ձեռքն էին պահում պետության կառավարման լծակները։ Սակայն պլեբեյները թվաքանակով գերազանցում էին Հռոմի հին քաղաքացինեին՝ պատրիկներին և ընդհանուր առամբ չէին զիջու նրանց իրենց կրթությամբ։ Նրանց բոլոր քաղաքական իրավունքներից հեռու թողնելը կարող էր ապագայում անվտանգ չլինել պետության ապագայի համար։ Բացի այդ՝ պլեբեյների բաշխումը կազմակերպության մեջ անհրաժեշտ էր նաև վարչական տեսակետից. առանց դրա հնարավոր չէր համալրել զորքը և հավաքել հարկերը։ Հին և նոր քաղաքացիների իրավունքները հավասարեցնելու, ինչպես նաև ընդհանրապես իրավունքներ չունեցող նորաբնակներին իրավունքներ շնորհելու համար հարկավոր էր բնակչության բոլոր այդ դասերին միավորել մեկ քաղաքացիական հասարակության մեջ և դրանով իսկ նաև ավելի լավ կազմակերպում տալ զորքին։ Ահա սա էր պատճառը, որ թագավոր Սերվիոս Տուլիոսը, ինչպես ավանդույթն է հաղորդում՝ Հռոմի ամբողջ ժողովրդին բաշխեց խմբերի մեջ ո՛չ թե կրոնական կամ տոհմային կապերով, այլ՝ ըստ բնակության վայրի և ունեցվածքի չափերի։ Այդ թագավորը Հռոմեական թագավորությունը բաժանեց օկրուգների՝ տրիբաների։

Ռազմական բարեփոխման արդյունքում փոխվեց հռոմեական բանակի կազմակերպման սկզբունքը։ Կազմակերպումը. գույքային ցենզ և տարիքային բաժանում (տարիքով ավագները գտնվում էին ռեզերվում և կայազորներում, առանձնացնում էին այսպես կոչված «յունիորներին» (18-46 տարեկաններին) և «սենիորներին» (46 տարեկանից ավագներին)), ընդհանուր զինապարտություն քաղաքացիների համար, բարձրագույն հրամանատարությունը՝ երկու ռազմական տրիբուն։ 

Կարծում եմ, որ Սերվիոս Տուլիոսը մարդկանց խմբերի բաժանելով էր կատարում իր բարենորոգումները։

Դիտել տեսանյութը. Древний Рим за 20 минут, պատասխանել հարցերին

ա.պատմել նոր բացահայտումների մասին

Ըստ լեգենդի կային յոթ թագավորներ։ Յուրաքանչյուրն իշխում էին շատ երկար ժամանակ։ Վերջին լեգենդար երեք թագավորները եղել են էտրուսնկներ։

բ.ամենահետաքրքիր հատվածը
Չգիտեի և զարմացա երբ իմացա, որ լատինական այբուբենը էտրուսկյան գյուտ է։

գ. նոր բառերի բացահայտում

Реконструкция древнего города Рим/դիտել/

Աղբյուրները՝ Համաշխարհային պատմություն, էջ 105-109, համացանց

Հռոմեկան քաղաք-պետությունը Ք.ա. 5-3-րդ դարեր

Նկարագրել, համեմատել պատրիկների, պլեբեյների իրավունքները:
Պատրիկ նշանակում է—հայր ունեցող՝ ազնվածին։ Պատրիկները Հռոմի լիիրավ քաղաքացիներն էին։ Նրանք իրավահավասար էին և պետության նկատմամբ ունեին հավասար պարտավորություններ։
Ժամանակի ընթացքում այլ վայրերից Հռոմում վերաբնակվել էին բազմաթիվ մարդիկ։ Վերաբնակվածները չունեին Հռոմի քաղաքացու կարգավիճակ։ Այլ խոսքով՝ նրանք չէին կարող օգտվել հասարակական դաշտից, մասնակցել պետական մարմինների աշխատանքներին։ Պատրիկները նրանց բոլորին արհամարանքով անվանում էին պլեբեյներ՝ եկվորներ։

Տուր «հանրապետություն» հասկացության բացատրությունը:

Հռոմ քաղաքի համայնքը կազմում էին Հռոմի բնիկները, որոնք կոչվում էին օատրիկներ: Պատեր բառից, որը նշանակում էր հայ և ուներ մեծ իրավունք ընտանիքի անդամների վրա: Առանձին ընտանիքներ ունեին փոքրիկ այգիներ Պատրիկական միքանի ընտանիքներ կազմում էին տոհմ: 10 տոհմը կուրյա տրիբուս ընդամենը կար 3տրիբուս: Պատրիկական տոհմի ավագները կազմում էին սենատ, որը 300 հոգուց էր կազմված:

Հռոմի այն բնակիչները, որոնք չէին մտնում տոհմային համակայնքի մեջ կոչվում էին պլեյբեր: Նրանք հռոմի կողմից նվաճված ցեղերի մարդիք էին պլեյբեերները ազատ էին համարում բաց քաղաքական իրավունքներ չուն էին, նրանք չէին մասնակցում ժողովրդական ժողովին: Բանակում չէին ծառայում պատիկների կրոնական ծեսերին չէին կարող մասնակցել: Նրանք չէին կարող ամուսնանալ պատրիկների հետ: Երբ ծանր դրությունյան մեջ էին չկավոր պլեյբերները նրանք տառապում էին հոգ չունենալուց և պառտքերից: Ովքեր պառտքը չէին տալիս 60օր պահում էին շղթայակապ, եթե ելի չէր կարղանում պառտքը տալ վաճառում էին օտար երկիր ստրկության:

Պատմիր հռոմեական բանակի կառուցվածքի մասին:

Հանրապետությունը լատիներեն ռեսպուբլիկա-հանրային գոր բառից է պետական կառավարման ձև որի դեպքում պետական իշխանության բարձրագույն մարմինները կազմում էին սահմանադրության և օրենքներով որոշված ժամկետով ու կարգով ընտված ներկայացուցիչներից: Այսպիսի ձևով կառավարվող երկիրը կոչվում է հանրապետություն:

Աղբյուրները’ Համաշխարհային պատմություն, էջ 110-114, համացանց

ԴԱՍ 1

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) x – 832 = 174, 

x= 1006

բ) 1405 – x = 108, 

x=1297

գ) x + 818 = 896,

x=78

դ) x – 303 = 27, 

x=330

ե) 84 + x = 124,

x=40 

զ) 2003 + x = 4561։

x=2558

2) Հավասարման արմա՞տն է արդյոք 3 թիվը.

ա) x – 3 = 0, x=3 

բ) x – 5 = 0, 

գ) 7 – x = 0,

դ) 3 – x = 0,  x=3

ե) 2 ⋅ x = 6 x=3

զ) x = 6 – x, x=3

3(X + 4) = 27

X + 4  = 27/3

X= 9 — 4 = 5

3) Կազմե՛ք հավասարում և լուծե՛ք այն.

ա) x թվին գումարել են 4 և ստացել են 19:

x+4=19

x=15

բ) x թվից հանել են 10 և ստացել են 7:

x-10=7

x=17

գ) 35-ից հանել են x թիվը և ստացել են 5:

35-x=5

x=30

դ) 11-ին գումարել են x թիվը և ստացել են 25:

11+x=25

x=14

4) Բավարարո՞ւմ է արդյոք 2 թիվը տրված անհավասարմանը.

ա) x < 3, 

բ) x > 4, — 

գ) 5x > 0,

դ) 2x < 3- :

Լրացուցիչ(տանը)

5) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 11/8-3/4=5/8
բ) 3/4-1/2=5/6
գ) 3/10+11/10=4/5
դ) 1 2/3+48/9=4 7/9
ե) 4/3+10 2/911 5/9
զ) 5 7/8-x=4 13/16

6) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 2 ⋅ (0 + 3) = 6 – 0
2x + 6  = 6 — x
2x + x = 6 — 6
3x = 0
X = 0
բ) 7 ⋅ (3 – 3) + 4 ⋅ (0 + 2) = 8
գ) 3 ⋅ (4 – x) = 2x +
12 — 3x = 2x + 1
-3x — 2x = 1 — 12
-5x = -11
X = -11/-5 =11/5
դ) 5 ⋅ (x – 9) + 6 ⋅ (2 – x) = 1

7) Գտե՛ք անհավասարման լուծումը.

ա) 2 < 4 < 8,
բ) 0 < 9 < 10,
գ) –7 < 2 < 12,
դ) –2 < 1 < 3

1) Հետևյալ խնդիրները լուծե՛ք հավասարումներ կազմելու միջոցով.

Տուփի մեջ կոճակներ կային։ Երբ տուփի մեջ դրեցին ևս 30 կոճակ, նրանց քանակը դարձավ 95։ Քանի՞ կոճակ կար տուփի մեջ։

x+30=95

95-30=45

Պատ․՛x=45 կոճակ

2) Գնացքը A քաղաքից B քաղաքն էր գնում 55 կմ/ժ արագությամբ,

իսկ B-ից A՝ 60 կմ/ժ արագությամբ։ A-ից B գնալու և վերադառնալու

համար, չհաշված կանգառները, գնացքին անհրաժեշտ եղավ 23 ժ։

Քանի՞ կիլոմետր է A-ից մինչև B։

3) Գործարանի երեք արտադրամասերում աշխատում են 900

բանվորներ։ Առաջին արտադրամասում բանվորների քանակը 3անգամ մեծ է, քան երկրորդում, իսկ երրորդում 150-ով փոքր է,

քան առաջինում։ Քանի՞ բանվոր է աշխատում ամեն մի արտադրամասում։

4) Առաջադրանքի համաձայն՝ բանվորների բրիգադը պետք է որոշ քանակությամբ մանրակներ պատրաստեր 12 օրում։ Սակայն բրիգադը, օրական պատրաստելով 60 մանրակ, առաջադրանքը կատարեց 8 օրում։ Օրական քանի՞ մանրակ պիտի պատրաստեր բրիգադը՝ առաջադրանքի համաձայն։

Նախատեսված է 6-7-րդ դասարանների համար

Ընթացքը-Տարբեր աղբյուրներից նախ հակիրճ ներկայացնել քանդակագործության մասին: Ընտրել մեկ խորագիր, կատարել փոքրիկ ուսումնասիրություն, հիմնավորել ընտրությունը, նկարագրել դարաշրջանը, ներառել ծնողներին,շրջապատում , հարազատների շրջանակում գտնել քանդակագերծներ, հարցազրույցներ վերցնել: Նրանք , ովքեր զբաղվում են այդ գործունեությամբ, ստեղծել իրենց աշխատանքների վիրտուալ թանգարանները:

Քանդակագործության վաղ նմուշներն ստեղծվել են դեռևս պալեոլիթի ժամանակահատվածում, երբ մարդը սկսել է քարով քար մշակել։ Ամենավաղ անվիճելի օրինակները պատկանում են Աուրինյակ մշակույթին, որը ծավալվել է Եվրոպայում ու հարավ-արևմտյան Ասիայում և ակտիվ է եղել Վերին պալեոլիթի սկզբում։ Քարանձավային ամենավաղ ստեղծագործություններից բացի այս մշակույթի մարդիկ ստեղծել են նուրբ ձևավորված քարե գործիքներ, արտադրության կախազարդեր, ապարանջան, փղոսկրային պսակներ եւ ոսկորներ, ինչպես նաեւ եռաչափ պատկերներ^[26][27]։

Գերմանիայի Հոհլենշտեյնի Ստադել շրջանում հայտնաբերվել է մոխրագույն մամոնտի փղոսկրից պատրաստված 30 սմ բարձրության անթրոպոմֆորտ առյուծ-մարդու արձանիկը։ Այն թվագրված է մոտ մ․թ․ա․ 35-40 դարերով, այն և Հյոլ Ֆելսի Վեներայի հետ համատեղ համարվում է կերպարային արվեստի հայտնի ամենավաղ թվագրված անվիճելի օրինակը^[28]։

Մարդն սկսել է փորագրել, ռելիեֆներ ստեղծել քարի և ոսկորի վրա։ Մեզոլիթի, նեոլիթի շրջանում արդեն ունեցել են բավականին լայն աշխարհագրական ընդգրկում։ 27000-32000 տարի առաջ մարդը սկսել է փորագրել ժայռապատկերներ։ Նախապատմական արվեստից գոյատևել են փոքր դյուրակիր կնոջ մարմնով բոլորաքանդակներ՝ այդ արձանիկները պայմանականորեն կոչվում են «Նախապատմական Վեներաներ», օրինակ՝ Վիլենդորֆի Վեներա (մ․թ․ա․ 24-26,000)։ Լեսպուգի Վեներա^[29]։ Սրանք խորհրդանշել են պտղաբերությունը։

Մոտավորապես 13000 տարի առաջ ստեղծված Լողացող եղջերուն հանդիսանում է Վերին պալեոլիթի արվեստի ոսկորի կամ եղջյուրների փորագրության մադլենյան քանդակների լավագույն նմուշներից մեկը, չնայած որ այստեղ գերազանցում է փորագրությունը, բայց դասվում են որպես քանդակ^[30]։ Ամենահայտնի նախապատմական խոշոր քանդակներից երկուսը գտնվել են Ֆրանսիայում գտնվող Տրուա Ֆրեր քարանձավներում, որտեղ մոտ 12-17.000 տարի առաջ հմուտ քանդակագործները մատների և քանդակագործի թիակ օգտագործելով կավից ստեղծել են մի զույգ զուբրի քանդակ^[31

Խորագրեր

«Աշխարհի ամենատարօրինակ քանդակները»

«Մի քանդակի պատմություն»

«Իմ քաղաքի ամենահետաքրքիր քանդակը»

Մայր Հայաստան հուշահամալիր, հուշահամալիր Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանում, կառուցվել է ի նշանավորումն ԽՍՀՄ-ի՝ Հայրենական մեծ պատերազմում տարած հաղթանակի։ Բացվել է Հայաստանում խորհրդային կարգերի հաստատման 30-ամյա տարեդարձի օրը` 1950 թվականի նոյեմբերի 29-ին Հաղթանակ զբոսայգում։ Հուշահամալիրի հեղինակը ԽՍՀՄ ժողովրդական ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանն է։ Պատվանդանի վրա տեղադրվել էր ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ Սերգեյ Մերկուրովի հեղինակած Իոսիֆ Ստալինի 17 մետր բարձրության պղնձե կոփածո արձանը։ 1951 թվականին Ռաֆայել Իսրայելյանն ու Սերգեյ Մերկուրովը արժանացել են ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի։

Մայր Հայաստան հուշահամալիր
Մայր Հայաստան քանդակը
Ընդհանուր տեղեկություններ
Կարգավիճակ	Հայաստանի պետական հուշարձան ID 1.12/10.3
Համայնք	Զեյթուն
Գտնվում է	Հաղթանակի զբոսայգի
Բարձրություն	22 մետր
Քանդակագործ(ներ)	Արա Հարությունյան
Ճարտարապետ(ներ)	Ռաֆայել Իսրայելյան
Հիմնադրում	նոյեմբերի 29, 1950
Նյութ	կոփածո պղինձ
Ներկա վիճակ	Կանգուն

«Իմ դպրոցի ամենահետաքրքիր քանդակը»

«Հարցազրույց ժամանակակից քանդակագործի հետ»

Ամփոփում -ներկայացնել տեսաֆիլմի տեսքով,պատմել բլոգում:

Ժամանակահատվածը՝ մարտի 21-28

Մասնակիցներ՝ 6-րդ դասարանի սովորողներ

Նախագծային աշխատանքներ 

1․ Կրկնե՛լ, անգի՛ր սովորել (պատրասե՛լ տեսանյութեր, ձայնագրություններ)

• Կարդում ենք Տերյան

• Կարդում ենք Չարենց

• Կարդում ենք Թումանյան

2․ Ընթերցանություն

Բարդ Բիդլի հեքիաթները-կարդա՛լ, դո՛ւրս գրել անծանոթ բառերը, բացատրե՛լ։

Հաջողության փերու շատրվանը ԲԱՌԱՐԱՆ

Ամբոխ-ժողովուրդ

Շեբ-ծայր

Առկայծել-փայլատակել

Հոգեվարգ-հոգեդարձ

Հեքիաթ երեք եղբոր մասին ԲԱՌԱՐԱՆ

Գիտակ-տեղյակ

Ընծա-նվեր

Ռազմատենչ-պատերազմ ձգտող

3․ «Գրաշխարհ» ամսագրի համար թարգմանել, ստեղծագործել։

ՈՒՐԱԽՈՒԹՅՈՒՆ

Ուրախությունը զգացողություն է: Զգացողություն, որի պահին դուք ինչ-որ բանից գոհ եք: Յուրաքանչյուր մարդու մոտ այդ զգացողությունը երևում է: Քանի որ ես երբեք չեմ տեսել մի մարդու, որը միշտ տխուր է կամ անտարբեր է ամեն ինչի նկատմամբ: Բայց, ոչ մի դեպքում, մի շփոթեք ուրախությունը լավ տրամադրության հետ:

Կարճատև զգացմունքը իսկական ուրախություն չէ։

Ուրախություն ասելով՝ հասկանում ենք այն վիճակը, որում գտնվում է գոհ, ու երջանիկ մարդը։

Եվ միայն մարդիկ չեն, ով որ կարող են զգալ ուրախությունը։ Ամեն ինչ, այս աշխարհում, ունի իր խելքը, իր բնազդը, ե կարող է զգալ ամեն զգացմունք։

Առաջադրանք 1

1.Ընտրել հունական աստվածներից մեկին , կարդալ իր մասին , ներկայացնել բլոգում/պատումի կամ տեսանյութի տեսքով:

Արամազդը բնութագրվում էր «մեծ» և «արի» մակդիրներով և համարվում էր «արարիչ երկնի և երկրի», «հայր դիցն ամենայնի», այսինքն՝ բոլոր աստվածների հայր, լիություն և պարարտություն պարգևող։ Արամազդին նվիրված տոնը կատարվում էր Ամանորին (Նավասարդ), երբ տեղի էին ունենում նավասարդյան խաղերը։ Արամազդին զոհաբերում էին սպիտակաթույր կենդանիներ (ցուլ, նոխազ, ձի, ջորի)։ Արամազդ կոչվել է հայոց հեթանոսական տոմարի ամիսների 15-րդ օրը։

2. Պատմել «Հին աշխարհի յոթ հրաշալիքների» մասին/նկարներով/, ներկայացնել  «21-րդ դարի 7 հրաշալիքները»/

Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ (կամ Անտիկ աշխարհի յոթ հրաշալիքներ), վերաբերում է պատմական անցյալում ստեղծված ճարտարապետության հոյակապ համաշխարհային նշանակության կոթողներին։ Ներկայումս յոթ հրաշալիքներից կանգուն է միայն Քեոփսի բուրգը։

Հրաշալիքների առաջին ցուցակը մ. թ. ա. 5-րդ դարում կազմել է Հերոդոտոսը, որը քաջատեղյակ էր Եգիպտոսի ու Առաջավոր Ասիայի ճարտարապետությանը, շուտով նրա հետ համաձայնվել են Փիլոն Բյուզանդացին, իսկ ավելի ուշ՝ Անտիպատրոս Սիդոնացին։ Նրա ուղեցույց-գրքում արձանագրվել են եգիպտական բուրգերը, Ալեքսանդրիայի փարոսը, Զևսի արձանն Օլիմպոսում, Հռոդոսի կոթողը, Շամիրամի կախովի այգիները, Հալիկառնասի դամբարանը և Արտեմիսի տաճարը Եփեսոսում։ Հին աշխարհի 7 հրաշալիքներից ներկայումս պահպանվել են միայն եգիպտական բուրգերը՝ հին եգիպտական թագավորների՝ փարավոնների դամբարանները, որոնք կառուցվել են Եգիպտոսի մայրաքաղաք Կահիրեից դեպի հարավ ձգվող Գիզա սարավանդի վրա։

Աշխարհի յոթ հրաշալիքները (ձախից աջ, վերևից ներքև)՝ Քեոփսի բուրգ, Շամիրամի կախովի այգիներ, Արտեմիսի տաճար, Զևսի արձան, Հալիկառնասոսի դամբարան, Հռոդոսի կոթող և Ալեքսանդրիայի փարոս։է

21-րդ դարի 7 հրաշալիքները

2007 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի որոշմամբ ընտրվել են աշխարհի նոր 7 հրաշալիքներ՝ Պետրան, Չինական մեծ պարիսպը, Հռոմի Կոլիզեումը, Չիչեն-Իցա, Մաչու-Պիկչու քաղաքները, Թաջ Մահալ դամբարանը և Հիսուս Քրիստոսի արձանը Բրազիլիայում։ Եգիպտական բուրգերին՝ որպես Հին աշխարհի միակ կանգուն հրաշալիքի, տրվել է պատվավոր հրաշալիքի կարգավիճակ։

3. Ըստ քեզ/, ներկայացնել «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի յոթ հրաշալիքները /ըստ քեզ/:

1.Մեր կրթահամլիրի առաջին հրաշալիքը մեր ջերմ ու հոգատար ուսուչիցներն են :
2.Հաջորդ հրաշալիքը ինձ համար մեր տնօրենի հարգլից և սիրալիր վերաբերմունքն է:
3. Մեր կրթահամլիրում սովորող երեխաների միմյանց հանդեպ ընկերասիրությունը:
4.մՄեր կրթահամալիրի գեղեցիկ ագարակն է:
5. Մեր արտասահմանը։
6. Ջերմոց լաբարատորիան,որտեղ մենք հետքրքիր գործունեություն ենք անում:
7. Խաղողի և գինու դպրոսը