Month: Նոյեմբերի 2021

ԴԱՍ 3

1․ Երկու ամբողջ  թվերից ո՞րն է ավելի մեծ.
ա) դրակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,
բ) բացասակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,
գ) դրակա՞ն թիվը, թե՞ բացասական։

2․ x թիվը դրակա՞ն  է, թե՞ բացասական, եթե` 
ա) x > 0,-բացասական
բ) x < 0-դրական

3․ Համեմատե՛ք ամբողջ թվերը.
ա) 0 > –3,      դ) –1 < 1,         է) –13 < 2,
բ) –4 < 2,       ե) 5 > –3,         ը) –1000< 1,
գ) –3 = –10,   զ) –16 = –12,   թ) 25 > –25։

4․ Գրե՛ք որև է  յոթ ամբողջ թվեր, որոնք փոքր են՝ 
ա) 4-ից, գ) 6-ից, ե) –5-ից, է) 3-ից,
բ) 0-ից, դ) –1-ից, զ) –10-ից, ը) –3-ից։

ա) 4-ից-3, 2, 1, 0, -1, -2, -3, -4, -5, -6
գ) 6-ից-5, 4, 3, 2, 1, 0, -1, -2, -3, -4, -5, -6
ե) –5-ից-6, -7, -8, -9, -10, -11, -12
է) 3-ից-2, 1, 0, -1, -2, -3, -4, -5, -6
բ) 0-ից- -1, -2, -3, -4, -5, -6, -7
դ) –1-ից- -2, -3, -4, -5, -6, -7, -8
զ) –10-ից- -11, -12, -13, -14, -15, -16, -17
ը) –3-ից- -4, -5, -6, -7, -8, -9, -10

5․ Գրե՛ք հետևյալ թվերը` 
ա) աճման կարգով. 31, –1, – 7, 0, –11, 24, 7, – 2 ,–6
-11, -7, -6, -2, -1, 0, 7, 24, 31

բ) նվազման կարգով. –11, –3, –7, 12, 4, –8, –17, –30, 1, 0, 13
13, 12, 4, 1, 0 , -3, -7, -8, -11, -17, -30

6․ Գտե՛ք այն բոլոր ամբողջ արժեքները, որոնք աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.
ա) 0 < 2< 3, գ) –4 < 1 < 3, ե) –14 < -7 < –5,
բ) –4 < -1 < 0, դ) –5 < 3 < 5, զ) –28 < -20 < –22։

7․ Գրի՛ առեք հետևյալ  պնդումները՝ օգտագործելով  անհավասարությունների նշանները.
ա) 11-ը > է 0-ից, գ) –10-ը < — 5 — ից
բ) –7-ը < 0-ից, դ) 2-ը > 3 — ից

8․ Գրե՛ք  որևէ  յոթ ամբողջ թվեր, որոնք մեծ են՝
ա) –3-ից- –2, –1, 0, 1, 2, 3, 4
գ) –7-ից- –6, –5, –4, –3, –2, –1, 0
ե) 2-ից-3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
է) –5-ից- –4, –3, –2, –1, 0, 1, 2
բ) –6-ից- –5, –4, –3, –2, –1, 0, 1
դ) 0-ից- 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
զ) 10-ից- 11, 12, 13, 14, 15, 16 ,17
ը) 5-ից- 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12

 1.Անտառի  բացատում կա մի քառակուսաձև լճակ, որի ափերին աճում են  անտառի ամենահին 4 հսկա ծառերը: Ժամանակի ընթացքում անհրաժեշտություն էր առաջացել մեծացնել լճակի մակերեսը 2 անգամ՝ պահպանելով նրա քառակուսի ձևը:

Ինչպես կարելի է ընդլայնել լճակի մակերեսը, որ ծառերը մնան անվնաս և

ինչպես նախկինում՝ աճեն լճակի ափերին:

Պատասխան

2. Հինգ հողափորներ 5 ժամում փորում են 5մ ջրանցք:

Որքան հողափորներ են հարկավոր, 100 ժամում 100մ ջրանցք փորելու համար:

5 հողափող

3. Հնարավոր է արդյոք տապակել 3 կոտլետները 3 րոպեում, եթե յուրաքանչյու կողմը տապակելու համար անհրաժեշտ է 1 րոպե, իսկ թավայի մեջ տեղավորվում է ընդամենը 2 կոտլետ:

Մի թավայի մեջ տեղադրում ենք երկու կոտլետ, հետո մեկը հանում ենք և տեղադրում մյուսը եփում են, հանում ենք բոլորը և դնում մյուս երեսը, որ եփի:

4.Կաթով լիքը բիդոնի զնագվածը 32կգ է, իսկ առանց կաթի՝ 2կգ: Որքա՞ն կլինի բիդոնի զնգվածը, եթե այն կաթով լցված լինի կիսով չափ: 

17

5.Գտնել օրինաչափությունը.

     2, 5, 10, 17, 26, 37, 50, 65 82, 101, 122:

Դասարանական 2
Նոր թեմա
Հարցեր

• Ո՞ր ուժն են անվանում ծանրության ուժ:

Այն ուժը որով երկիրը ձգում է մարմինները կոչվում է ծանրության ուժ։

• Ինչի՞ց է կախված մարմնի ծանրության ուժը:

Որքան մեծ է մարմինների զանգվածը, այդքան մեծ է նրա վրա ազդող ծանրության ուժը։

• Ինչպե՞ս է ուղղված ծանրության ուժը:

Երկրի կենտրոն։

• Ո՞ր ուժն են անվանում մարմնի կշիռ:

Այն ուժը, որով մարմինը երկրի։

ԴԱՍ 2

1․ 9 սմ շառավիղ ունեցող քանի՞ գնդակ կտեղավորվի խորանարդաձև տուփում, որի կողը 108 սմ է:
1) 9 x 2 = 18
2) 108 : 18 = 6
3) 6 x 6 x 6 = 36 x 6 = 216
Պատ․՝ 216 սմ

2․ Հետևյալ պնդումներից որո՞նք են ճիշտ.

ա) Շրջանի տրամագիծն անցնում է նրա կենտրոնով։
բ) Շրջանի տրամագծի երկարությունը միշտ զույգ թիվ է։
գ) Կենտ թվի և զույգ թվի արտադրյալը կենտ թիվ է։

3․ Խնդիր ֆլեշմոբից
Ամենամեծ միանիշ թվին քանի՞ անգամ պետք է գումարել ամենամեծ երկնիշ թիվը, որպեսզի ստանանք ամենամեծ եռանիշ թիվը:
9 + 99 + 99 + 99 + 99 + 99 + 99 + 99 + 99 + 99 + 99 = 999
Պատ․՝ 10 անգամ

4․ Համաձուլվածքը կազմված է կապարից և երկաթից, որոնց զանգվածները հարաբերում են այնպես, ինչպես 2 ։ 7։ Որքա՞ն կապար և որքա՞ն երկաթ է պարունակում այդպիսի համաձուլվածքի կտորը, եթե նրա զանգվածը 3600 գ է։
1) 2 մաս + 7 մաս = 3600 գ -> 9 մաս = 3600 գ
2) 3600 : 9 = 400
3) 400 x 2 = 800
4) 400 x 7 = 2800
Պատ․՝
երկաթ — 800 գ
կապար — 2800 գ

Լրացուցիչ առաջադրանքներ

5. Երկու բանվոր, միասին աշխատելով, կարող են աշխատանքը կատարել 12 օրում։ Քանի՞ օրում նրանցից առաջինը միայնակ կկատարի այդ աշխատանքը, եթե երկրորդն այն կատարում է 18 օրում։
1) 1/18 x 12 = 12/18 = 2/3
2) 3/3 — 2/3 = 1/3
3) 12 x 3 = 36
Պատ․՝ նա կկատարի այդ աշխատանքը 36 օրում

6. Մաթեմատիկական օլիմպիադայում մասնակիցներին առաջադրվել էր 6 խնդիր։ Յուրաքանչյուր լուծված խնդրի համար մասնակիցը ստանում էր 7 միավոր, իսկ յուրաքանչյուր չլուծված խնդրի համար նրա վաստակած միավորներից հանվում էր 3 միավոր։ Քանի՞ խնդիր էր լուծել օլիմպիադայի մասնակիցը, որը հավաքել էր 22 միավոր։
1) 22 + 3 = 25
2) 25 + 3 = 28
3) 28 : 7 = 4
Պատ․՝ նա ճիշտ էր պատասխանել 4 հարցի

Նոյեմբերի 10

Դասարանում

Բլոգներում հղումներով հավաքում եք հետևյալ նյութերը․

• Էդմոնդ դե Ամիչիսի «Սիրտը» ստեղծագործության առաջադրանքների հղումը

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/10/04/3303/

• « Մատիլդա» ֆիլմի առաջադրանքների հղումը
• «Գրաբարյան օրեր» նախագծի հղումը

• Գրաբարյան հատվածի՝ աշխարհաբար փոխադրման հղումը

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/10/12/%d5%a3%d6%80%d5%a1%d5%a2%d5%a1%d6%80%d5%b5%d5%a1%d5%b6-%d6%85%d6%80%d5%a5%d6%80/

• Գրաբարյան ընթերցման հղումը
• Աշնանային պոեզիայի տեսագրության կամ ձայնագրության հղումը

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/10/31/%d5%b8%d6%82%d5%bd%d5%b8%d6%82%d5%b4%d5%b6%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%b6-%d5%a1%d5%b7%d5%b8%d6%82%d5%b6-3/

• Ճ․ Ամիրեջիբի «Հեծանիվը» պատմվածքի վերլուծության հղումը

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/11/03/%d5%b3%e2%80%a4-%d5%a1%d5%b4%d5%ab%d6%80%d5%a5%d5%bb%d5%ab%d5%a2%d5%ab-%d5%b0%d5%a5%d5%ae%d5%a1%d5%b6%d5%ab%d5%be%d5%a8/

• Եղ․ Չարենցի «Զարմանալի աշուն» բանաստեղծության առաջադրանքների հղումը

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/11/05/3556/

Քերականական առաջադրանքների հղումները

• Գործնական քերականություն (հոկտեմբերի 1)
• Գործնական քերականություն (հոկտեմբերի 20)

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/10/21/%d5%a3%d5%b8%d6%80%d5%ae%d5%b6%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%b6-%d6%84%d5%a5%d6%80%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%b6%d5%b8%d6%82%d5%a9%d5%b5%d5%b8%d6%82/

•  Գործնական քերականության (հեռավար շաբաթ)

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/11/02/%d5%a3%d5%b8%d6%80%d5%ae%d5%b6%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%b6-%d6%84%d5%a5%d6%80%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%b6%d5%b8%d6%82%d5%a9%d5%b5%d5%b8%d6%82%d5%b6-2/

• 3-4 ստեղծագործական առաջադրանքի հղում

https://harutkarapetyan.home.blog/2021/10/22/%d5%a1%d5%b7%d5%b8%d6%82%d5%b6-%d5%a7/

• 3-4 թարգմանության հղում

Առաջադրանք 1

Տալ նոր բառերի, հասկացությունների բացատրությունը:
Տիտղոսաշար-Իշխանական կամ տոհմական պաշտոնական պատվավոր կոչումների շարք։

Պատմել Վանի թագավորության հիմնադրման մասին: Թվարկել Վանի թագավորության հզորացման պատճառները:
Ք․ ա․ II հազարամյակի վերջին և I հազարամյակի սկզբին Ասորեստանի հարձակումներն ավելի հաճախակի էին դարձել։ Դա Հայկական լեռնաշխարհի պետական կազմավորումներին ստիպեց արագացնելու միավորման գործընթացն՝ ընդդեմ ընդհանուր թշնամու։ Ք․ ա․ IX դարում Վանա լճի ավազանում ստեղծվեց և աստիճանաբար հզորացավ համահայկական առաջին թագավորությունը։ Աստվածաշնչում այդ թագավորությունը հայտնի է Արարատ անվամբ, իսկ ասորեստանցիներն այն կոչում էին Ուրարտու։ Իր արքաների ասուրերեն արձանագրություններում երկիրը կոչվում է մեկ այլ ավանդական անվամբ՝ Նաիրի։ Իսկ տեղական լեզվով Բիայնիլի, որը կապված է Վան անվան հետ։

Համեմատել Սարդուրի Ա, Իշպուինի, Մենուա արքաների գործունեությունը, կառավարման ժամանակաշրջանը:
Վան թագավորության հզոր արքա է հիշատակվում ՝ Սարդուրի I-ը (Ք․ ա․ մոտ 835-825 թթ․): Ք․ ա․ 830-ական թվականների վերջին Սարդուրի I-ը Վանա լճի արևելյան ափին հիմնադրեց Տուշպա (Տոսպ, Վան) մայրաքաղաքը։ Նա իր հզորուցյան համար ստացել է «մեծ արքա, հզոր արքա, տիեզերքի արքա, արքաների արքա, Նաիրի երկրի արքա» տիտղոսները։

Սարդուրի I-ին հաջորդեց նրա որդի Իշպուինին (Ք․ ա․ մոտ 828-810 թթ․)։ Իշպուինիի օրոք թագավորությանը միացվեց սահմանակից Մանա երկիրը,Արդինի-Մուսասիր քաղաքը։ Վանի թագավորության հզորացման և ողջ Հայաստանի միավորման գործում կարևոր դեր խաղացին Իշպուինի արքայի սկսած և նրա որդի Մենուայի կողմից շարունակված բարեփոխումները։ Հատկապես կարևոր էին ռազմական բարեփոխումները։ Հասարակ ժողովրդից կազմավորված նախկին աշխարհազորը փոխարինվեց արհեստավարժ բանակով։ Անցկացվեց զորքի վերազինում։ Սստեղծվեց ամրոցների մեծ ցանց։ Բացառիկ նշանակություն ուներ կրոնական բարեփոխումը։ Ողջ պետության համար ստեղծվեց միասնական դիցարան։ Կարևոր էր նաև տեղական սեպագրի ստեղծումը։ Այդ բարեփոխումների շնորհիվ երկիրն ամրապնդվեց և ուժեղացավ։

Իշպուինիին հաջորդեց նրա որդ Մենուան (Ք․ ա․ մոտ 810-786 թթ․), ով ավելի հզորացրեց Վանի թագավորությունը։ Վանա լճի արևելքում կառուցվեց 72 կմ երկարությամբ ջրանցք, որը ժողվրդի մեջ հայտնի է «Շամիրամի ջրանցք» անունով։ Վանի թագավորությունը վերածվեց տարածաշրջանի հզոր պետություն։

Առաջադրանք 2

Դիտել ֆիլմերից մեկը պատասխանել հետևյալ հարցադրումներին.

10-15 նախադասությամբ ներկայացրու ինչի մասին էր պատմում ֆիլմը:

Ֆիլմը պատմում էր Վանի թագավորության մասին:

Ներկայացրու ամենահետաքրքիր հատվածը:

Ամենահետաքրքիր հատվածը ինձ համար այն հատվածն էր, երբ Վանի թագավորության մասին էր պատմվում այդ ֆիլմում:

Հայոց մայրաքաղաքները,Վան

Վանի թագավորություն/ֆիլմ/ ,

Առաջադրանքներ դասարանում

1․ Տրված են –5, –3, 1/2, +5, +10, –2, 0, +4, 3.1/2 թվերը: Նրանցից դո՛ւրս գրեք ամբողջ թվերը:

+5, +10, +4, -5, -3, -2, 0

2․ Թվանշաններով  և + կամ – նշանի միջոցով գրի՛ առեք  բարձրությունները և խորությունները.

ա) Արագած լեռան բարձրությունը  չորս հազար իննսուն մետր է։ +4090
բ) Մոնբլան լեռան բարձրությունը  չորս հազար ութ հարյուր  յոթ մետր է։ +4807
գ) Կազբեկ  լեռան բարձրությունը  հինգ հազար երեսուներեք մետր է։ +5033
դ) Բայկալ լճի խորությունը հազար վեց հարյուր քսան մետր է։ -1620
ե) Արաբական ծովի խորությունը հինգ հազար ութ հարյուր երեք մետր է։ -5803
զ) Ալեուտյան իջվածքի խորությունը յոթ հազար ութ հարյուր քսաներկու մետր է։ -7822
է) Ֆիլիպինյան իջվածքի խորությունը տասը հազար չորս հարյուր իննսունյոթ մետր է։ -10497

3․ Դրակա՞ն է արդյոք այն ամբողջ թիվը, որը 1-ով մեծ է –1-ից։

Ոչ

4․ Գործածելով + և – նշանները` գրե՛ք. 

 ա) 100 տաքություն +100, գ) 30 ցուրտ -30,

 բ) 0-ից 70 ցածր -70, դ) 0-ից 80 բարձր +80:

Լրացուցիչ տանը

5․ Մրցամարտից երեք օր առաջ բռնցքամարտիկը սկսեց խստորեն հետևել  իր քաշին  և այդ պատճառով ամեն օր կշռվում էր: Առաջին կշռումը ցույց տվեց, որ նա նիհարել է 400 գ-ով, երկրորդը` որ նրա քաշն ավելացել է 300 գ-ով, իսկ երրորդից պարզվեց, որ նրա քաշն ավելացել է ևս 200 գ-ով: Այդ երեք օրում բռնցքամարտիկն ավելի թեթև՞, թե՞ ավելի ծանր դարձավ և որքանո՞վ:

Բառնցքամարտիկը 100գրամով ավելի ծանրացավ:

6․ Բազմահարկ շենքի տակ` առաջին հարկից երկու հարկ ներքև,ավտոկայանատեղ կա: Ո՞ր հարկում է ապրում այն մարդը, որը տուն հասնելու համար ավտոկայանատեղից բարձրանում է 11 հարկ:

9-րդ հարկում

7․ Բերե՛ք բացասական թվերի օգտագործման օրինակներ։

Բացասական թվերը օգտագործվում են ջերմաստիճանի ցածր լինելու ժամանակ:

8․ Տրված են 15, –6, 5/8, -5.3/4, +10, –1, 0, +100, -7.1/7թվերը: Նրանցից դո՛ւրս  գրեք  ամբողջ թվերը:

15, -6, +10, -1, 0, +100

Արևելյան կողմն աշխարհի
Խաղաղությո՜ւն թող ըլլա…
Ո՛չ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին.
Ու երբ հնչե կոչնակն ամեն գյուղակի՝
Օրհներգությո՜ւն թող ըլլա:

Արևմտյան կողմն աշխարհի
Բերրիությո՜ւն թող ըլլա…
Ամեն աստղե ցող կայլակի,
Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի.
Եվ ոչխարներն երբ սարին վրա արածին՝
Ծիլ ու ծաղի՜կ թող ըլլա:

Հյուսիսային կողմն աշխարհի
Առատություն թող ըլլա…
Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին
Հավետ լողա թող գերանդին.
Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացվի՝
Բերկրությո՜ւն թող ըլլա:

Հարավային կողմն աշխարհի
Պտղաբերում թող ըլլա…
Ծաղկի՜ մեղրը փեթակներուն,
Հորդի գինին բաժակներուն.
Ու երբ թխեն հարսերը հացը բարի՝
Սիրերգությո՜ւն թող ըլլա։

Բառարան

կայլակի-կհոսի

թող ըլլա-թող լինի

ցորյանի-ցորենի

աղուն-աղալու համար պատրաստված հացահատիկ

Առաջադրանքներ

1․ Այս բառերն էլ ի՛նքդ բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր․

Ակոս, կոչնակ, գյուղակ, բերրիություն, ցող, օրհներգություն, գերանդի, ամբար, բերկրություն, հորդել։

Ակոս-, Երկար գծաձև փոս հողի վերին շերտում, որ բացում է խոփը:

կոչնակ, -Եկեղեցի հրավիրող կոչնազանգ:

գյուղակ-Փոքրիկ գյուղ:

բերրիություն

ցող- Բարակ մանր անձրև:

օրհներգություն, — շարական

գերանդի- Երկար կոթի վրա ամրացվող սուր՝ խոտ և հացաբույսեր հնձելու համար

բերկրություն-ուրախություն

ամբար-պահեստ

հորդել-քշել

2․ Չորսից վեց նախադասությամբ արձակ փոխադրի՛ր բանաստեղծությունը։

Աչխարհի չորս կողմերում,թող միշտ հնչի օրհներգություն։Ու աշխարհը թող լցվի բերրիությանբ,խաղաղությամբ,առատությամբ։

3․ .Ինչպիսի՞ հայրենիք է ուզում ունենալ քնարական հերոսը, ի՞նչն է կարևորում:

Ուզում էր ունենալ խաղաղ ու արարող հայրենիք։

4․ Ի՞նչը կփոխեիր կամ ի՞նչ կավելացնեիր (կպակասեցնեիր):

5. Մաղթանքներից մեկն ընտրի՛ր որպես վերնագիր. պատճառաբանի՛ր ընտրությունդ:

Կնտրեի բերկրությունը,որպեսզի մարդիկ միշտ ուրախ լինեն, ժպիտով,ու երբեք տխրելու առիթ չունենան։

6․ Անգի՛ր սովորիր բանաստեղծությունը և տեսանյութ կամ ձայնանյութ պատրաստի՛ր։

Դաս 2.

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Մեքենայի բաքի տարողությունը 80 լ է: Քանի՞ լիտր բենզին կա

բաքում, եթե լցրել են նրա 45 %-ը:

80/100=4/5

4/5×45=180/5=36լ

2) Գրե՛ք որևէ եռանիշ թիվ, որը 4, 5 և 3 թվերի բազմապատիկ է։

180

3) Մի քաղաքից մյուսը հասնելու համար մեքենան ծախսել է 30 լ

բենզին, իսկ մոտոցիկլետը՝ 10լ։ Քանի՞ տոկոսով է մոտոցիկլետի

ծախսած բենզինը պակաս մեքենայի ծախսածից։

30-10=20լ

30լ — 100%

20լ — x

20×100:30=66.2/3%

Լրացուցիչ(տանը)

4) 11000 դրամով ապրանք են գնել և նախատեսում են 15 % շահույթ

ստանալ: Դրա համար ի՞նչ գնով պետք է վաճառել ապրանքը:

11000:100=110 դրամ

110×15=1650 դրամ

11000+1650=12650 դրամով

5) Գտե՛ք բոլոր միանիշ թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։

1x4x5x7x9=1260

6) Մեքենան առաջին ժամում անցել է ճանապարհի 1/3-ը, երկրորդ

ժամում՝ 2/7-ը։ Ճանապարհի ո՞ր մասն է նրան մնում անցնելու։

1-(1/3+2/7)=8/21

7)* Մի իմաստունի հաջողվեց, 1, 2, 3 և 4 թվանշանները երկուական

անգամ օգտագործելով, գրել այնպիսի ութանիշ թիվ, որի

գրառման մեջ երկու 1-երի միջև կա միայն մեկ թվանշան, 2-ների

միջև՝ երկու, 3-ների միջև՝ երեք, 4-երի միջև՝ չորս թվանշան։Կռահե՛ք, թե ինչ թիվ էր գրել իմաստունը։

41312432